Shumë prindër të rinj pyesin se kur është koha e duhur për të filluar kujdesin për dhëmbët e fëmijës së tyre dhe duhet të dini se sa më shpejt të filloni aq më mirë. Është shumë e rëndësishme të krijoni rutinën e duhur për fëmijën tuaj në mënyrë që të parandaloni kavitetet ose sëmundjet e mishrave të dhëmbëve. Shumë prindër pyesin veten se kur duhet të caktojnë takimin e parë dentar të fëmijës së tyre, në çfarë moshe duhet të fillojë përdorimin e fillit dentar, ose nëse kanë nevojë për aparat ortodontik ose jo. Mund të jetë e vështirë për prindërit që të dinë përgjigjen e këtyre pyetjeve, prandaj ne jemi këtu për t’ju ndihmuar. Ne do t’ju ofrojmë këshillat dhe udhëzimet e duhura që duhet të ndiqni për t’u siguruar që fëmija juaj të marrë kujdesin dentar më të mirë të mundshëm.
Ju mund të habiteni kur zbuloni se kujdesi dentar për fëmijët do të fillojë edhe para daljes së dhëmbëve të parë. Duhet të dini se edhe nëse nuk duken, dhëmbët janë aty dhe fillojnë të formohen në tremujorin e dytë të shtatzënisë. Nofulla e foshnjës është plotësisht e zhvilluar dhe të 20 dhëmbët kryesorë janë të pranishëm. Për më tepër, ne do të flasim për disa nga këshillat që mund t’ju ndihmojnë të kujdeseni për dhëmbët e fëmijës tuaj në mënyrën e duhur.
Përpara se të jenë gati për furçë dhëmbësh, duhet t’i pastroni mishrat e dhëmbëve të fëmijëve duke përdorur një leckë pambuku të lagur e të pastër, në mënyrë që të hiqet çdo bakter i mundshëm. Pasi të fillojnë të zhvillohen dhëmbët e parë, ato duhet të pastrohen me një furçë dhëmbësh për foshnjat, e cila gjendet në çdo farmaci. Ju mund të përdorni ose pastë dhëmbësh me fluor ose një pa fluor. Duhet të dini se pasta e dhëmbëve që zgjidhni duhet të jetë e miratuar nga Shoqata Amerikane e Stomatologjisë. Gjithashtu, është e rëndësishme të përdorni vetëm një sasi të vogël paste, pasi fëmijët në këtë moshë priren të gëlltisin gjëra dhe kjo duhet shmangur.
Kur dhëmbët të fillojnë të zhvillohen më shumë dhe të jenë afër njëri-tjetrit, dentisti do t’ju këshillojë të filloni të përdorni fillin dentar. Ai do t’ju tregojë mënyrën e duhur për ta bërë këtë, pasi mund të duket pak e vështirë në fillim. Ndërsa fëmija rritet, ai duhet të mësojë se si të pështyjë ujin dhe si të përdor furçën e dhëmbëve vetë. Rekomandohet të shmangni gargaret gjatë kësaj moshe pasi fëmija mund të ngatërrohet dhe mundësia e gëlltitjes së pastës së dhëmbëve është më e lartë. Ndërsa rriten, rreth moshës 3 vjeçare sasia e pastës që duhet të përdoret duhet të jetë në madhësinë e një kokrre bizele. Dentistët ju këshillojnë që gjithmonë të mbikqyrni fëmijët ndërsa lajnë dhëmbët të paktën deri në moshën 8 vjeç, pasi rreziku i gëlltitjes së pastës së dhëmbëve është më i lartë.
Fatkeqësisht, edhe foshnjat mund të zhvillojnë karies dhe shumë prindër shqetësohen kur kjo ndodh. Faktorët që mund të kontribuojnë në këtë problem mund të jenë vënia e tyre në gjumë me shishen e qumështit në gojë, sheqernat që mund të vijnë nga lëngje të ndryshme, qumështi apo edhe formula. Duke konsumuar këto pije të pasura me sheqer, smalti i dhëmbëve mund të dëmtohet ashtu si tek të rriturit dhe kjo mund të çojë në njolla tek dhëmbët e përparmë, gërvishtje ose gropa. Në raste të rënda kur krijohen kavitete, dhëmbët e prekur dhe mund të kenë nevojë të hiqen. Dentistët rekomandojnë gjithashtu që prindërit të kalojnë nga përdorimi i shisheve në gota pëe fëmijë kur ata të jenë më të mëdhenj se 6 muajsh, pasi përdorimi i pipave mund të minimizojë mundësinë që lëngu të prekë dhëmbët. Në këtë moshë, fëmija do të jetë në gjendje ta mbajë gotën vetë dhe të pijë prej saj.
Fëmijët mund të jenë më të prekshëm ndaj sëmundjeve të mishrave të dhëmbëve dhe prishjes së dhëmbëve nëse edhe prindërit vuajnë nga këto probleme dentare. Gjithashtu, duhet të dini se kavitetet mund të ndodhin herë pas here, edhe nëse keni një rutinë të shkëlqyer të larjes së dhëmbëve dhe pastrimit me fill dentar. Nëse fëmija juaj ankohet për dhimbje dhëmbi, mos hezitoni të kontaktoni dentistin pasi kjo mund të tregojë që ka një problem i cili kërkon vëmendje të specializuar nga dentisti.
Stomatologët pediatër tani kanë më shumë mundësi se kurrë për mbushje dhe riparime për shkak të materialeve të reja të përdorura në ditët e sotme. Shumica e mbushjeve në dhëmbët e përhershëm bëheshin nga amalgama, një substancë me ngjyrë argjendi e bërë nga një kombinim unik i metaleve. Megjithatë, materialet e tjera po fitojnë gradualisht popullaritet, të tilla si rrëshirat e përbëra. Rrëshirat mund të përdoren për të riparuar dhëmbët që janë dëmtuar nga trauma ose sëmundje si çarje e qiellzës. Ata gjithashtu formojnë një lidhje me dhëmbët për të parandaluar rënien e mbushjeve. Mendohet se rrëshirat janë më të kërkuara në ditët e sotme pasi ngjajnë më shumë me dhëmbët natyralë. Megjithatë, në raste të rralla, profesionistët dentarë mund të përdorin edhe kurora qeramike ose çeliku inoks për trajtimin e dhëmbëve të të thyer, të prishur rëndë ose të keqformuar tek fëmijët. Kjo metodë do të ruajë dhëmbin dhe do të ndalojë përkeqësimin e gjendes së tij. Madhësia dhe forma e kurorave të fëmijës do të dizajnohen që t’i ngjajnë dhëmbëve të tyre natyralë sa më shumë.
Dentistët ndonjëherë sugjerojnë anestezi të përgjithshme, në rastet kur duhet të kryhet një operacion dentar më i përfshirë. Para se të aprovojnë procedurën, prindërit duhet të konfirmojnë se personi që administron mjekimin është një kirurg oral ose anesteziolog i kualifikuar. Asnjëherë mos hezitoni t’i bëni dentistit çdo pyetje që ju duket e arsyeshme, për t’u siguruar që fëmija juaj është në duar të sigurta.
Ashtu si me të rriturit, takimet e rregullta dhe një rutinë e mirë dentare janë shumë të dobishme në parandalimin e trajtimeve më të rënda dentare. Dentisti do t’ju ndihmojë t’i mirëmbani dhëmbët e fëmijës tuaj dhe nëse ai/ajo luan sport,duke rekomanduar përdorimin e një mbrojtësi të gojës për t’i mbrojtur ata nga dëmtimet e rënda.
Kavitetet ndodhin kur ne hamë dhe nuk i pastrojmë dhëmbët me furçë ose fill dentar. Kur bakteret dhe grimcat e ushqimit mbeten pas, ato formojnë një acid që do të dëmtojë smaltin e dhëmbëve dhe më pas krijojnë një vrimë ose një zgavër tek dhëmbët e fëmijës. Disa nga mënyrat për të parandaluar kavitetet tek fëmijët dhe për të mbajtur dhëmbët të shëndetshëm janë:
Dentistët këshillojnë që fëmijët të bëjnë vizitën e tyre të parë dentare kur të mbushin një vjeç. Gjatë kësaj vizite të parë, dentisti do të ekzaminojë fëmijën ndërsa ai është ulur në prehrin tuaj dhe do t’u shpjegojë prindërve teknikat e duhura për larjen dhe pastrimin e dhëmbëve të fëmijës me fill. Këto takime mund të ndihmojnë gjithashtu në identifikimin e hershëm të problemeve dhe të ndihmojnë fëmijët të mësohen të shkojnë te dentisti dhe të shmangin zhvillimin e fobisë dentare në të ardhmen.
Duhet të keni parasysh se është e këshillueshme ta çoni fëmijën tuaj te një dentist pediatrik nëse është e mundur. Stomatologët pediatër janë të kualifikuar për të trajtuar një gamë të gjerë problemesh në lidhje me shëndetin oral të fëmijëve dhe nëse vërejnë ndonjë crregullim tek kafshimi ose problem me nofullat, ata do t’ju rekomandojnë te një lloj tjetër profesionist, si një kirurg oral ose një ortodont.
Edhe para se të dalin të gjithë dhëmbët, dentisti mund të provojë të administrojë fluor lokal ose masa të tjera parandaluese nëse fëmija është në rrezik për zhvillimin e kavitete ose problemeve të tjera dentare. Fluori ndihmon në parandalimin e kaviteteve dentare, që është problemi më i zakonshëm tek fëmijët, duke ngurtësuar smaltin e dhëmbëve. Pra në këtë rast sa më shpejt që fëmija të vizitojë dentistin aq më mirë pasi parandalimi në moshë të hershme është çelësi për dhëmbë të shëndetshëm.
Filloni të përdorni një peshqir të butë dhe të lagur për të fshirë mishrat e fëmijës disa ditë pas lindjes për të parandaluar prishjen e dhëmbëve. Nëse e keni humbur këtë hap, mos u shqetësoni pasi nuk është kurrë vonë për të filluar praktikimin e higjienës së duhur dentare.
Prishja e dhëmbëve mund të fillojë që në foshnjëri. Ekzaminimet rutinë do të ndihmojnë në parandalimin e kaviteteve të mundshme dhe problemeve të tjera të shëndetit oral përpara se ato të përkeqësohen dhe të bëhen më të shtrenjta dhe të vështira për t’u trajtuar. Edhe një herë, mos u shqetësoni nëse nuk keni arritur të shkoni te dentisti pas daljes së dhëmbit të parë të fëmijës suaj pasi ka vizita të tjera. Kjo është koha e duhur për të lënë një takim me një nga dentistët tanë, në mënyrë që të sigurohemi që gjithçka është në rregull me shëndetin oral të fëmijës suaj.
Rutina e rregullt dentare është e shkëlqyeshnë për shëndetin oral të fëmijëve! Bëni përpjekje për të vendosur një orar të rregullt për pastrimin e dhëmbëve, si gjëja e parë që bëhet në mëngjes dhe menjëherë para gjumit. Fillimisht, duhet të filloni duke i ndihmuar derisa të mësojnë ta bëjnë vetë.
Vendosja e muzikës mund t’i inkurajojë fëmijët dhe t’i bëjë aktivitetet më argëtuese për ta. Fëmijët që lajnë dhëmbët në të njëjtën kohë me ritmin e muzikës mund të motivohen gjithashtu të lajnë dhëmbët për periudha më të gjata.
Furça e dhëmbëve të fëmijës suaj duhet të ndërrohet çdo tre muaj dhe kur të vijë koha për të zgjedhur një furçë të re, mund ta lini fëmijën ta zgjedh vetë. Është e lehtë të gjesh furça dhëmbësh me piktura të personazheve të preferuar të filmave vizatimorë të fëmijëve, kështu që kur bëni pazar për mjete dentare, është mirë t’i merrni me vete që të zgjedhin furcën që duan.
Përdorimi i rregullt i fillit dentar mund të jetë sfidues për këdo dhe për fëmijët mund të jetë edhe më i vështirë. Duke përdorur fill dentar të përshtatshëm për fëmijët, ju mund të parandaloni sëmundjen e mishrave të dhëmbëve dhe ta bëni përdorimin e tij më të lehtë dhe më të këndshëm për fëmijët. Filli dentar për fëmijët mund të ketë shumë lloje ngjyrash argëtuese dhe formë të përshtatshme për të rrëshqitur lehtësisht midis dhëmbëve të qumështit, pa dëmtuar dhëmbët dhe mishrat e tyre të vegjël.
Shpërblejini fëmijët tuaj shpesh për larjen e vazhdueshme të dhëmbëve me furçë dhe pastrimin me fill dentar, qoftë me një lojë të veçantë, me figura ose përralla. Fëmijët që e lidhin higjienën dentare me përvojat e këndshme kanë më shumë gjasa të zhvillojnë zakone të shëndetshme që do të zgjasin për vite me rrallë.
Fëmijët priren të mësojnë më mirë duke vëzhguar të rriturit, veçanërisht prindërit ose vëllezërit e motrat më të mëdhenj. Do të shijoni më shumë kohë cilësore me fëmijët tuaj dhe do të zbatoni praktika të mira të larjes dhe pastrimit të dhëmbëve, nëse i lani dhëmbët së bashku si familje. Kjo gjithashtu do ta bëjë më të lehtë për fëmijën të mbajë rutinën e duhur.
Ndonjëherë konsumimi i ushqimeve të forta, ngjitëse ose të ëmbla është në rregull. Megjithatë, konsumimi i rregullt i këtyre llojeve të ushqimeve mund të dëmtojë mishrat dhe dhëmbët e fëmijëve. Sigurohuni që fëmijët të pinë shumë ujë dhe të hanë shumë fruta, perime, bulmet, arra dhe ushqime të tjera që janë të mira për shëndetin e tyre oral. Kjo do t’ju ndihmojë të shmangni çdo dëm të mundshëm dhe probleme të mëtejshme.
Një nga këshillat më të rëndësishme për shëndetin oral të fëmijëve është përdorimi i pastës së dhëmbëve me fluor, pasi ajo ndihmon në parandalimin dhe menaxhimin e prishjes së dhëmbëve. Për më tepër, kujdesi dentar ndryshon çdo tre vjet, kështu që këtu janë disa këshilla dhe praktika të shkëlqyera që mund të përdorni në rutinën e larjes së dhëmbëve të fëmijës suaj:
Gjëja e parë që duhet të dini është se duhet të filloni të lani dhëmbët e fëmijës tuaj sapo të dalë dhëmbi i parë, gjë që zakonisht ndodh rreth 6 muajsh, edhe pse për disa fëmijë mund të ndodhë më herët ose më vonë. Prindi duhet të vizitojë dentistin pediatër për të mësuar se cila është mënyra më e mirë për të larë dhëmbët e foshnjës së tyre. Ashtu si të rriturit edhe fëmijët duhet të lajnë dhëmbët dy herë në ditë. Megjithatë, duhet të gjeni produktet e duhura, të cilat përmbajnë sasinë e duhur të fluorit dhe duhet të përdorni vetëm një sasi të vogël paste dhëmbësh. Kini kujdes pasi fëmijët në këtë moshë priren të lëpijnë dhe gëlltisin gjëra ndaj mbani larg tubin e pastës së dhëmbëve.
Rutina orale gjatë moshës 3 deri në 6 vjeç është shumë e ngjashme me atë që shpjeguam më parë. Ndërsa fëmija është ende 3-4 vjeç, ai nuk është në gjendje të lajë dhëmbët vetë siç duhet, kështu që ka nevojë për ndihmën e një prindi. Për t’u mësuar me rutinën, ata duhet të lajnë dhëmbët dy herë në ditë për rreth 2 minuta. Duhet të keni kujdes për sasinë e pastës që përdorni pasi përdorimi i tepërt i fluorit mund të shkaktojë dëmtim të dhëmbëve të fëmijës. Pasi të kenë mbaruar larjen e dhëmbëve, mësojini se si të pështyjnë pastën e dhëmbëve.
Fëmijët e moshës 7 vjeç e lart duhet të jenë në gjendje të lajnë dhëmbët vetë pa ndihmën e një të rrituri. Megjithatë, është një ide e mirë të shikoni nëse fëmija po i lan dhëmbët sic duhet dhe për kohën e duhur.