Kurorat dentare janë një nga mënyrat më efektive për të rikthyer formën, forcën dhe funksionin e një dhëmbi të dëmtuar. Megjithatë, ashtu si çdo trajtim tjetër dentar, edhe ato nuk zgjasin përgjithmonë dhe mund të kërkojnë zëvendësim pas një kohe të caktuar.
Rezistenca e një kurore dentare varet nga materiali, kujdesi personal dhe faktorë si bruksizmi apo higjiena orale. Në këtë artikull do të mësoni sa zgjasin zakonisht kurorat, cilat janë shenjat që tregojnë se duhet zëvendësuar dhe si të zgjasni jetën e tyre.
Kurora dentare është një strukturë mbrojtëse që vendoset mbi një dhëmb të dëmtuar, të dobësuar apo të trajtuar më parë, për t’i rikthyer formën, forcën dhe funksionin. Ajo e mbulon tërësisht dhëmbin dhe ndihmon në ruajtjen e tij nga thyerjet ose dëmtimet e mëtejshme.
Përdoret edhe për qëllime estetike, si në rastet kur ngjyra e dhëmbit ka ndryshuar, dhëmbi është i deformuar apo i prishur. Me trajtim dhe kujdes të rregullt, kurorat dentare mund të zgjasin shumë vite dhe të duken njësoj si dhëmbët natyral.
Kurorat prej qeramike janë ndër zgjedhjet më estetike që ekzistojnë në stomatologji. Ato përputhen natyrshëm me ngjyrën dhe transparencën e dhëmbëve të vërtetë.
Këto kurora janë ideale për dhëmbët e përparmë, ku pamja është e rëndësishme. Megjithatë, janë më të brishta se materialet e tjera dhe mund të mos jenë të përshtatshme për zonat me presion të lartë përtypës.
Zirkoni është një material qeramik shumë i fortë dhe rezistent, që tolerohet shumë mirë nga organizmi. Ai është pa metal dhe për këtë arsye nuk shkakton ndryshime në mishrat përreth.
Përveç forcës, ofron edhe pamje estetike të mirë, duke u përdorur si për dhëmbët e përparmë ashtu edhe për ata të pasmë. Është një zgjedhje gjithnjë e më e preferuar për kurorat afatgjata.
Kurorat PFM përbëhen nga një bazë metalike e mbuluar me një shtresë porcelani që i jep pamjen natyrale. Kjo kombinon forcën e metalit me bukurinë e porcelanit.
Janë shumë të qëndrueshme dhe përdoren si në zonat e përparme, ashtu edhe në ato të pasme. Megjithatë, me kalimin e kohës, mund të shfaqin një vijë gri në vijën e mishrave.
Kurorat metalike janë ndër më të qëndrueshmet dhe rezistojnë shumë mirë ndaj konsumit dhe forcave përtypëse. Ato zakonisht përdoren në zonat e pasme të gojës, ku forca ka përparësi ndaj estetikës.
Edhe pse nuk janë të dukshme në buzëqeshje, ato janë shumë funksionale dhe kanë jetëgjatësi të gjatë. Zakonisht rekomandohen për pacientët që kërkojnë funksion dhe forcë maksimale.
E-Max është një material qelq-keramik modern që ofron estetikë të shkëlqyer dhe forcë të konsiderueshme. Pamja e tyre është shumë e ngjashme me dhëmbët natyralë, duke i bërë ideale për zonat e dukshme.
Janë më të forta se kurorat qeramike tradicionale, por më estetike se ato prej zirkoni. Përdoren gjerësisht në restaurime që kërkojnë një pamje të përkryer dhe rezultate të qëndrueshme.
Jetëgjatësia e kurorave dentare varet nga materiali i përdorur, vendndodhja e kurorës në gojë dhe mënyra se si kujdeseni për to. Në kushte normale dhe me higjienë të mirë orale, kurorat mund të zgjasin mesatarisht nga 5 deri në 15 vjet.
Disa kurora, veçanërisht ato prej zirkoni ose metalike, mund të zgjasin edhe më shumë se 20 vjet nëse nuk ka faktorë që ndikojnë negativisht. Nga ana tjetër, kurorat qeramike ose E-Max, megjithëse shumë estetike, mund të kenë jetëgjatësi pak më të shkurtër në zona me ngarkesë të lartë gjatë kafshimit.
Mënyra se si kafshoni, nëse shtrëngoni dhëmbët gjatë natës (bruksizëm) apo nëse keni zakone si përtypja e objekteve të forta, mund të ndikojnë drejtpërdrejt në qëndrueshmërinë e kurorës. Vizitat e rregullta te dentisti janë gjithashtu kyçe për të monitoruar gjendjen e saj dhe për të ndërhyrë në kohë nëse është e nevojshme.
Faktorët që Ndikojnë në Jetëgjatësinë e Kurorës
Një nga shenjat më të zakonshme është lirimi ose lëvizja e kurorës gjatë të folurit apo përtypjes. Nëse kurora nuk qëndron më e fiksuar si më parë, është e nevojshme të konsultoheni menjëherë me dentistin.
Dhimbja ose ndjeshmëria rreth dhëmbit ku ndodhet kurora mund të tregojë prishje të dhëmbit poshtë saj ose inflamacion të mishrave. Këto simptoma nuk duhen injoruar, pasi mund të përkeqësojnë situatën.
Nëse vini re krisje, çarje apo konsum të dukshëm në sipërfaqen e kurorës, kjo është një shenjë që ajo ka humbur funksionin mbrojtës. Kjo ndodh më shpesh me kalimin e viteve ose pas përtypjes së ushqimeve shumë të forta.
Ndryshimet në ngjyrë ose shfaqja e njollave janë gjithashtu tregues se kurora ka filluar të konsumohet ose nuk përputhet më me dhëmbët përreth. Kjo mund të ndikojë negativisht në pamjen estetike të buzëqeshjes.
Nëse ndjeni që mishrat përreth kurorës janë të irrituara, të fryra apo gjakosin, kjo mund të jetë shenjë e inflamacionit ose problemeve me përshtatjen e kurorës. Kjo situatë mund të kërkojë rregullim ose zëvendësim të plotë të saj.
Një tjetër shenjë është aroma e pakëndshme që vazhdon, edhe pas larjes së dhëmbëve. Kjo mund të ndodhë kur nën kurorë janë grumbulluar baktere ose ka ndodhur prishje e dhëmbit të mbuluar.
Moszëvendësimi i kurorës në kohën e duhur mund të çojë në prishjen e dhëmbit që ndodhet poshtë saj. Kur një kurorë humbet hermeticitetin, bakteret mund të futen poshtë saj dhe të shkaktojnë karies të fshehur.
Nëse problemi injorohet, kariesi mund të përparojë dhe të prekë rrënjën e dhëmbit, duke çuar në nevojën për trajtim kanali ose madje heqjen e dhëmbit. Ky proces shpesh kalon pa dhimbje të menjëhershme dhe zbulohet vetëm kur situata është serioze.
Një kurorë e dëmtuar ose e konsumuar mund të ndikojë në përtypjen dhe vendosjen e duhur të dhëmbëve, duke shkaktuar tension në nofull ose dhimbje muskulore. Me kalimin e kohës, kjo mund të ndikojë edhe në pozicionimin e dhëmbëve përreth.
Gjithashtu, një kurorë që nuk përshtatet më mirë me mishrat mund të shkaktojë inflamacion të mishrave, gjakrrjedhje dhe ndjeshmëri të vazhdueshme. Kjo e shton rrezikun për sëmundje periodontale.
Estetikisht, një kurorë e vjetër mund të krijojë diskomfort dhe të ndryshojë buzëqeshjen, duke ndryshuar ngjyrën ose duke u dalluar nga dhëmbët e tjerë. Kjo ndikon negativisht në vetëbesim dhe pamjen e përgjithshme të gojës.
Nëse kurora nuk zëvendësohet në kohë, kostoja për trajtimin e problemeve që pasojnë mund të jetë më e lartë dhe më komplekse. Ndërhyrja në faza të hershme shmang komplikacionet dhe ruan shëndetin afatgjatë të dhëmbëve.
Pastrimi i përditshëm është hapi më i rëndësishëm për të mbrojtur kurorën nga grumbullimi i pllakës bakteriale dhe probleme të mishrave. Lani dhëmbët të paktën dy herë në ditë me furçë të butë dhe pastë me fluor.
Nëse kurora nuk pastrohet siç duhet, bakteret mund të grumbullohen në skajin ku takon mishrat dhe të shkaktojnë inflamacion ose karies poshtë saj.
Fillimi dentar është i domosdoshëm për të pastruar zonat mes dhëmbëve, ku furça nuk arrin dot. Ai ndihmon në heqjen e mbetjeve ushqimore dhe bakterieve që mund të ndikojnë në shëndetin e mishrave përreth kurorës.
Kurora mund të duket perfekte nga jashtë, edhe nëse ndodhin infeksione poshtë saj, ato shpesh kalojnë pa u vënë re. Përdorimi i rregullt i fillit ndihmon në parandalimin e problemeve të fshehura.
Larësit oral ndihmojnë në reduktimin e baktereve dhe freskojnë erën e gojës. Janë veçanërisht të dobishëm për pacientët me mishra të ndjeshëm ose me histori të inflamacionit përreth kurorës.
Zgjidhni një larës pa alkool për përdorim të përditshëm, për të mos irrituar mishrat. Përdoreni pas larjes së dhëmbëve për një mbrojtje të shtuar.
Kafshimi i ushqimeve shumë të forta, si akulli, arrat apo karamelet e forta, mund të dëmtojë sipërfaqen e kurorës. Gjithashtu, zakone si kafshimi e lapsave apo thonjve duhet shmangur plotësisht.
Nëse keni zakon të shtrëngoni ose kërrcisni dhëmbët gjatë natës (bruksizëm), mund të shkaktoni konsumim të kurorës dhe lodhje të strukturës poshtë saj. Në këto raste, rekomandohet përdorimi i një mbrojtësi gjatë natës.
Kontrollet periodike janë thelbësore për të vlerësuar gjendjen e kurorës dhe për të zbuluar çdo problem në fazat e hershme. Edhe kurora më e qëndrueshme mund të dëmtohet nëse nuk monitorohet me kujdes.
Dentisti mund të bëjë pastrim profesional, të kontrollojë përshtatjen e kurorës dhe të vlerësojë mishrat përreth saj. Një vizitë çdo gjashtë muaj është një rutinë që siguron jetëgjatësi për kurorën dhe shëndet për gojën tuaj.
Është e rëndësishme të konsultoheni me dentistin sapo të vini re çdo ndryshim në ndjesinë, formën apo qëndrueshmërinë e kurorës suaj. Nëse kurora lëviz, ndjeni dhimbje, ndjeshmëri të pazakontë apo vini re skuqje dhe irritim në mishrat përreth, mos e shtyni vizitën.
Duhet të kërkoni ndihmë profesionale edhe nëse kurora kriset, thyhet apo fillon të humbasë ngjyrën. Çdo shenjë e vogël mund të jetë tregues i një problemi më të madh që mund të parandalohet nëse trajtohet në kohë.
Gjithashtu, nëse kanë kaluar më shumë se 6 muaj nga kontrolli i fundit, është mirë të bëni një vizitë rutine për të vlerësuar gjendjen e përgjithshme të kurorës dhe shëndetin oral. Vizitat e rregullta janë çelësi për të ruajtur jetëgjatësinë dhe funksionin e saj.
Kurorat dentare janë një zgjidhje e shkëlqyer për të rikthyer funksionin dhe pamjen e një dhëmbi të dëmtuar. Ato mund të zgjasin shumë vite, por qëndrueshmëria e tyre varet nga materiali, kujdesi personal dhe kontrolli i rregullt te dentisti.
Sapo të vëzhgoni shenjat e konsumit apo dëmtimit duhet të veproni në kohë pasi kështu do mund të shmangni komplikime më të mëdha. Kujdesi i përditshëm dhe ndjekja e rekomandimeve të dentistit janë çelësi për një kurorë të qëndrueshme, funksionale dhe estetike.
Mesatarisht, një kurorë dentare zgjat nga 5 deri në 15 vjet. Megjithatë, me kujdes të mirë oral dhe vizita të rregullta te dentisti, ajo mund të zgjasë edhe më shumë, ndonjëherë mbi 20 vjet.
Po. Nëse nuk ruhet higjiena orale, bakteret mund të futen nën kurorë dhe të shkaktojnë kavitete në dhëmbin e mbuluar. Prandaj është thelbësore të pastroni zonën përreth kurorës me kujdes.
Procesi nuk është i dhimbshëm, pasi kryhet me anestezi lokale. Mund të shkaktojë një ndjeshmëri të lehtë pas procedurës, por kjo zakonisht bie brenda pak ditësh.
Po, sidomos kur përdoren materiale si qeramika, zirkoni ose E-Max. Këto materiale janë të dizajnuara për të imituar pamjen natyrale të dhëmbëve dhe përshtaten me ngjyrën e dhëmbëve tuaj.
Po. Pasi kurora të jetë vendosur dhe të jetë përshtatur mirë, mund të hani si zakonisht. Është e rëndësishme të shmangni ushqimet shumë të forta për të mos dëmtuar sipërfaqen e saj.
Edhe nëse duket e pa dëmtuar, kurora mund të ketë konsum të brendshëm ose të mos përshtatet më si duhet me mishrat. Kontrolli i rregullt ndihmon në zbulimin e nevojës për zëvendësim përpara se të shfaqen probleme më serioze.
