Studimi i fushës dentare përfshin kuptimin e diferencës midis mjeteve diagnostikuese të nevojshme dhe minimizimin e përdorimit të disa prej tyre. Ndër këto mjete, një vend të rëndësishëm zënë rrezet X dentare. Këto makineri imazherike ofrojnë njohuri thelbësore që ndihmojnë dentistët të identifikojnë problemet e fshehura, të planifikojnë trajtime dhe të monitorojnë shëndetin oral. Megjithatë, pyetja mbetet: Sa shpesh duhet t’i nënshtroheni rrezeve X dentare? Ky artikull shqyrton faktor të rëndësishem të përdorimit të rrezeve X, të tilla si mosha, gjendja e shëndetit oral dhe faktorët e rrezikut. Duke kuptuar rëndësin e kësaj teme, ju mund të bashkëpunoni me dentistin tuaj për përdorimin e rrezeve X të cilat do të garantojnë sigurinë dhe mirëqenien tuaj dentare.
Rrezet X dentare janë një mjet thelbësor që i ndihmon dentistët të identifikojnë çdo problem me dhëmbët dhe nofullën tuaj. Edhe nëse dentisti juaj është i kualifikuar për të dalluar problemet me një ekzaminim të thjeshtë vizual, ka situata kur nuk mjafton vetëm kaq. Dentistët mund të shohin qartë strukturën e kockave dhe të dallojnë çdo problem që mund të mos jetë i dukshëm për syrin e lirë duke skanuar me kujdes dhëmbët dhe nofullën tuaj. Çdo kujdes dentar ose plan trajtimi duhet të përfshijë radiografi ose rreze X dentare.
Dentistit do ti duhet një pamje të qartë të gojës tuaj në mënyrë që të kontrollojë dhëmbët plotësisht. Me anë të rrezeve X, pamja e dhëmbëve dhe nofullës suaj do ta ndihmojë mjekun të shohë probleme që nuk mund të zbulohen lehtësisht vetëm me anë të egzaminimit të gojës tuaj. Dentisti do të jetë në gjendje të monitorojë dhe të vendosë hapat e mëtejshëm të nevojshëm për të rregulluar dhëmbët tuaj nga problemet e mundëshme.
Dentisti do të bëjë fotografi të detajuara të pjesës së brendshme të gojës dhe dhëmbëve tuaj kur të shkoni për radiografi. Ata mund t’ju kërkojnë të vendosni një mbulesë për mbrojtje nga rrezatimi në mënyrë që t’ju mbajë të sigurt. Dentisti më pas do ta vendosë pajisjen me rreze X në mënyrë që ajo të fokusohet në rajonin që duhet të shohë dhe do t’ju drejtojë të uleni ose të qëndroni në këmbë në mënyrë që goja dhe dhëmbët tuaj të rreshtohen me pajisjen. Ata do t’ju japin udhëzime specifike se si të mbani sensorin në vend, si të poziciononi kokën dhe si të kafshoni mbajtësen. Është thelbësore të ruani qetësinë kur pajisja është e ndezur dhe rrezet X lëvizin nëpër gojë dhe dhëmbë, në mënyrë që të merren imazhet e sakta. Dentistët do të mund të shohin çdo problem dhe të vendosin se çfarë hapash duhet të ndërmerren për të ruajtur buzëqeshjen tuaj duke përdorur këto imazhe.
Është e rëndësishme të dini se në varësi të llojit të rrezeve X të kërkuara, mund t’ju duhet të ndryshoni pozicionet për të marrë këndet ose këndvështrimet më të mira. Duke bërë këtë, dentisti është në gjendje të marrë një pamje të plotë të gojës suaj. Kirurgu oral do të ekzaminojë me kujdes imazhet pas radiografisë për të vlerësuar shëndetin tuaj dentar. Dhëmbët dhe mishrat do të ekzaminohen për indikacione të kaviteteve, probleme me densitetin e kockave dhe anomalitë e mundshme që mund të mos jenë të dukshme për syrin e lirë. Më pas dentisti mund të vendosë se çfarë hapash duhet të ndërmerren për të ruajtur buzëqeshjen tuaj.
Pas radiografisë detisti juaj do të diskutojë rezultatet me ju. Ata do të rekomandojnë trajtimin e nevojshëm në bazë të problemeve që kanë zbuluar gjatë këtij procesi. Në disa raste mund të jenë të nevojshëm disa trajtime rradhazi.Është e rëndësishme të dini se pajisjet me rreze X lëshojnë shumë pak rrezatim dhe se do të merren masat e sigurisë të duhura për t’ju mbrojtur.
Dentisti do të vendosë se sa herë mund të jetë e nevojshmë ti nënshtroheni radiografisë pasi të ketë parasysh moshën tuaj, shëndetin e dhëmbëve dhe domosdoshmërinë për to. Informoni dentistin tuaj nëse planifikoni të mbeteni shtatzënë ose mendoni se mund të mbeteni. Gjatë kësaj periudhe rekomandohet të shmangni rrezet X nëse nuk janë të domosdoshmë.
Është thelbësore të keni parasysh se rrezet X dentare janë thelbësore për të ofruar informacion të detajuar rreth shëndetit tuaj oral. Ato mund të ndihmojnë në identifikimin e një sërë problemesh të ndrryshme, duke përfshirë kavitetet, infeksionet dhe gërryerjen e kockave të nofullës. Radiografia gjithashtu ndihmon në përcaktimin e përshtatshmërisë suaj për terapi të veçanta dhe ndjekjen e procesit të rikuperimit pas operacioneve. Megjithatë, në varësi të situatës tuaj specifike, frekuenca e rrezeve X mund të ndryshojë dhe mirëmbajtja e higjienës dentare mund t’ju ndihmojë të shmangni nevojën e tyre.
Pas ekzaminimit me rreze X, dentisti do t’i diskutojë rezultatet me ju. Gjithashtu ata do t’ju tregojnë nëse duhet të ndërmeret ndonjë hap tjetëer pas radiografisë. Është e rëndësishme të theksohet se pajisjet e dhëmbëve me rreze X lëshojnë shumë pak rrezatim dhe nëse masat e sigurisë zbatohen atëher do të jeni të sigurt. Tregojini dentistit tuaj nëse jeni duke pritur një fëmijë ose mendoni se mund të jeni shtatzënë; Rrezet X në përgjithësi duhet të shmangen gjatë shtatzënisë, përveç nëse janë absolutisht të nevojshme.
Fëmijët e vegjël mund të kenë disa ose të gjithë dhëmbët e qumështit. Për të vërejtur formimin e dhëmbëve të përhershëm, është e nevojshme mbikëqyrja e ngushtë. Megjithatë, rrezet X dentare duhet të bëhen çdo 6 deri në 12 muaj si për fëmijët ashtu edhe për adoleshentët, veçanërisht për ata që vuajn nga kavitetetet. Për ata që nuk vuajn nga kavitetet rekomandohet radiografia cdo 12 dhe 24 muaj.
Radiografia këshillohet çdo 12 deri në 18 muaj për njerëz që kan kryer ndërhyre si kurora, implante, mbushje ose ura. Duke bërë këtë, ju mund të ruani zhvillimin e kaviteteve dhe prishjen e dhëmbëve. Për individë me dhëmbë të shëndetshëm këshillohet cdo 2 ose 3 vite.
Në situata ekstreme sëmundjet periodontale mund të rezultojnë në humbje kockore. Para operacionit të mishrave të dhëmbëve, rrezet X dentare janë thelbësore për të identifikuar zonat e dhëmbëve tuaj që janë shumë të prishura.
Gjëndrat tuaja të pështymës mund të mos krijojnë mjaft pështymë nëse vuani nga goja e thatë. Si rezultat, thatësia bën që niveli i pH i gojës suaj të bjerë. Përbërja minerale e dhëmbëve përkeqësohet, duke çuar në kavitete dhe humbje kockore. Për individët që janë në rrezik të lartë këshillohet që të bëni radiografi dentare çdo 12 deri në 18 muaj.
Nëse pini duhan shpesh, duhet të caktoni kontrolle me dentistin tuaj çdo gjashtë deri në dymbëdhjetë muaj. Duhanpirësit humbasin masën kockore, ndërsa përtypësit e duhanit vuajn nga kavitetet.
Ekzistojnë disa lloje të rrezeve X për dhëmbët që ju duhet të dini. Të parat që përdoren gjerësisht janë rrezet X intraorale, në të cilën një sensor futet në gojën tuaj për të bërë fotografi të dhëmbëve dhe mishrave të dhëmbëve. E dyta janë rrezet X ekstraorale, në të cilat një sensor vendoset jashtë gojës tuaj për të marrë fotografi të nofullës tuaj. Bazuar në kërkesat dhe rrethanat tuaja të veçanta, dentisti juaj do të vendosë se cili lloj i rrezeve X kërkohet.
Ekzistojnë tre lloje të ndryshme të rrezeve X intraorale:
Rrezet X kafshuese janë thelbësore për trajtimin e dhëmbëve. Ata ofrojn fotografi të dhëmbëve tuaj të sipërm dhe të poshtëm dhe mund të zbulojnë dëmtime midis dhëmbëve ose pas vijës së mishrave të dhëmbëve. Duhet të kuptoni se rrezet X kafshuese nuk mund të zbulojnë problemet me rrënjët e dhëmbëve.
Rrezet X periapikale përdoren për të marrë një pamje gjithëpërfshirëse të gojës tuaj. Dentisti juaj mund të shikojë gjithçka nga kurora e dhëmbit tuaj deri te majat e rrënjës me këtë formë të rrezeve X. Ai gjithashtu mund të identifikojë çdo prishje, sëmundje të mishrave të dhëmbëve, humbje kockore ose anomali të tjera duke përdorur rrezet X periapikale. Kjo metodë ndihmon për të garantuar trajtimin më të mirë dentar në rastin tuaj.
Rrezet X okluzale janë pjesë e rëndësishme e ruajtjes së shëndetit tuaj të dhëmbëve. Përveç rrezeve X kafshuese, rrezet X okluzale mund të ndihmojnë dentistin tuaj të zbulojë problemet në qellëzën tuaj. Ky lloj i rrezeve X është shumë i dobishëm për zbulimin e dhëmbëve të dëmtuar, si dhe për vlerësimin e rrënjëve të dhëmbëve tuaj të përparmë. Imazhet okluzale mund të përdoren gjithashtu për të ndihmuar në diagnostikimin e kisteve, absceseve dhe frakturave të nofullës. Stomatologët pediatër mund të përdorin rreze X okluzale për të ekzaminuar zhvillimin e dhëmbëve të fëmijëve. Pra, mos harroni të planifikoni kontrolle të shpeshta dentare dhe radiografi për të ruajtur shëndetin e dhëmbëve tuaj.
Rrezet X ekstraorale klasifikohen në disa lloje:
për të analizuar siç duhet shëndetin tuaj oral rekomandohet një radiografi panoramike e dhëmbëve . Kjo formë e imazhit me rreze X kap të gjitha strukturat në gojën tuaj në një imazh të vetëm, duke i dhënë dentistit një pasqyrë të çdo problemi aktual. Një radiografi panoramike tregon dhëmbët tuaj të sipërm dhe të poshtëm, nyjet e nofullës, nervat, sinuset dhe kockën mbështetëse. Është një mjet thelbësor për të ruajtur shëndetin e dhëmbëve.
Është e rëndësishme që të shqyrtohen të gjithë fakotrët gjatë analizimit të shëndetit tuaj oral. X-ray cefalometrike, e cila ofron një imazh anësor të kafkës suaj të plotë, është një mjet shumë i rëndësishëm për dentistët. Këto procedura do të ndihmojnë dentistin tuaj të ekzaminojë se si janë pozicionuar dhëmbët tuaj në lidhje me nofullën, gjë që mund të jetë e dobishme kur planifikoni trajtimin. Ortodontët, në veçanti, përdorin shpesh rrezet X cefalometrike për të parë si po shkon trajtimi.
Vlen të përmendet se rreziku nga rrezatimi i lidhur me Radiografinë është minimal. Sasia e rrezeve X nga radiografia është e njëjtë me sasin e rrezeve X nga telefonat dhe komjuterët. Edhe materialet e ndërtimit, të tilla si tavolinat e punës prej graniti dhe pllakat qeramike të dyshemesë, mund të prodhojnë rrezatim.
Megjithatë, është e rëndësishme të dini se ekspozimi i tepërt ndaj rrezeve X mund të jetë i rrezikshëm dhe të rrisë rrezikun e kancerit. Kjo është arsyeja pse është thelbësore që të kryhen rreze X vetëm kur janë të nevojshmë dhe të diskutoni rreziqet e mundshme me dentistin tuaj.
Ne rekomandojm të keni komunikimi të hapur dhe të sinqertë me dentistin tuaj veçanërisht nëse jeni shtatzën ose po planifikoni për shtatzani. Në rastet kur keni probleme si prishja e dhëmbëve ose sëmundjet e mishrave të dhëmbëve, dentisti juaj mund të rekomandojë rreze X më të shpeshta për të identifikuar dhe trajtuar këto çështje në faza të hershme. Ruajtja e shëndetit oral është thelbësore për gojën tuaj dhe madje mund të ndihmojë në uljen e nevojës për kryerjen e rrezeve X. Bazuar në kërkesat tuaja personale, dentisti do të përpiqet të minimizoj nevojën për këtë ekzaminim. Prioriteti jon kryesor është siguria dhe mirëqenia juaj.
Ju keni zgjedhjen si pacient të refuzoni të kryeni radiografinë. Ju duhet të komunikoni me dentistin tuaj nëse jeni të shqetësuar për ekspozimin ndaj rrezeve X. Ai do të shpjegojë çdo avantazh dhe disavantazh që vjen bashk me këtë procedurë.
Rrezet X dentare mund të identifikojnë forma specifike të kancerit oral, prandaj ekzaminimet e rregullta janë thelbësore. Ata mund të identifikojnë kancerin që ka origjinën ose ka përparuar në nofull, por ata nuk mund të zbulojnë të gjitha llojet e kancerit oral. Ekzaminimet rutinë duhet të kenë përparësi për të garantuar diagnozën dhe trajtimin e hershëm.
Megjithëse rrezet X dentare janë përgjithësisht të sigurta gjatë shtatzënisë dhe gjidhënies, shumë dentistë shmangin kryerjen e tyre derisa të jetë absolutisht e nevojshme. Ekzaminimet e rregullta janë veçanërisht të rëndësishme për zbulimin e kancerit të gojës dhe ato ende mbeten strategjia më e mirë për të siguruar zbulimin dhe trajtimin e hershëm.
Në varësi të rrezeve X që do të bëni, kohëzgjatja ndryshon. Llojet e ndryshme të rrezeve X kërkojnë kohë të ndryshme. Nëse mjeku juaj zgjedh rrezet X Periapikale, mund t’ju duhen pesë deri në dhjetë minuta. Nëse kërkohet një pamje e molarëve, kohëzgjatja do të jetë midis dy-tre minuta. Siç mund ta shihni, nuk duhet shumë kohë për të bërë një radiografi dentare.
