Stomatologjia Restauruese Për Rregullimin e Dhëmbëve Të Thyer

Dhëmbët e thyer ose të copëtuar nuk konsiderohen urgjencë dentare, por megjithatë, mund t’ju shkaktojnë parhati pasi mund t’ju pengojnë të buzëqeshni ose gjatë ngrënies. Konsumimi i ushqimeve të forta si karamelet ose kubat e akullit, aksidentet, traumat dentare ose zhvillimi i kaviteteve janë disa nga arsyet kryesore pse thyhen dhëmbët.

Lajmi i mirë është se falë trajtimeve moderne, stomatologjia bashkëkohore mund të zgjidhë shumicën e problemeve dentare, duke përfshirë këtu dhe dhëmbët e thyer. Nëse pacienti ka një pëson thyerjen e një dhëmbi, është e rëndësishme të konsultohet me dentistin sa më shpejt që të jetë e mundur pasi ai do t’i këshillojë ata me profesionalizëm se cila është mënyra më e mirë e trajtimit për këtë problem. Në këtë artikull, ne do të shqyrtojmë arsyet pse dhëmbët thyhen, llojet e thyerjeve, si ndikojnë ato dhe mënyrat për të trajtuar këtë problem.

Foto që ilustron një pacient me një dhëmb të thyer

Pse Plasariten/Thyhen Dhëmbët?

Smalti është shtresa e jashtme e dhëmbëve tuaj që i mbron ata nga çdo dëmtim i mundshëm. Megjithatë, ky ind mund të thyhet ose plasaritet, në shumë mënyra si pratikimi i sporteve të ndryshme pa mbrojtur dhëmbët, përtypja e sendeve të forta apo aksidentet e ndryshme. Konsumimi i ushqimeve si karamelet e forta, akulli, agrumet, kafeja, frutat e thata, patatet e skuqura, soda, alkooli dhe pijet sportive, gjithashtu mund të dëmtojnë dhëmbët tuaj dhe të shkaktojnë copëtim ose thyerjen e tyre. Kjo ndodh për shkak të faktit se kavitetet mund t’i dobësojnë dhëmbët, duke i bërë ata më të prirur për t’u copëtuar gjatë ngrënies së ushqimeve të forta. Disa nga faktorët kryesorë që shkaktojnë thyerjen e dhëmbëve janë:

Dëmtimet Fizike Dhe Aksidentet

Dhëmbët mund të thyhen gjatë sportit ose gjatë aksidenteve dhe në këto raste konsiderohen si dëmtim fizik i dhëmbëve. Kjo është më e zakonshme tek njerëzit që luajnë sporte dhe nuk përdorin mbrojtëse dhëmbësh. Pra, nëse praktikoni ndonjë sport, mund të minimizoni shanset që dhëmbët tuaj të thyhen me 99% nëse mbani mbrojtësen e duhur. Nëse dhëmbët thyhen gjatë një aksidenti, duhet të gjeni mënyrën e duhur për ti trajtuar si duhet pasi nuk ka asnjë mënyrë për parandalimin e këtyre incidenteve.

Prishja E Dhëmbëve

E gjithë struktura e dhëmbit dobësohet nga kariesi i dhëmbëve i cili ndodh me kalimin e kohës; metabolizmi bakterial i karbohidrateve rezulton në krijimin e acidit, i cili çon në gërryerjen e materialit të dhëmbëve (smaltit dhe dentinës). Fazat e avancuara të kariesit dentar mund të shkaktojnë parehati, infeksione, abscese apo edhe sepsë. Fazat e hershme janë zakonisht pa simptoma, por ato rrisin gjasat që dhëmbët të mund të thyhen dhe të copëtohen më lehtë. Rënia e dhëmbëve dhe frakturat janë ndër problemet kryesore dentare që mund të rezultojnë nga dhëmbët e patrajtuar. Për të shmangur dhe parandaluar prishjen e dhëmbëve, është gjithmonë e rëndësishme të praktikoni higjenën e duhur orale dhe të bëni ekzaminime të shpeshta dentare.

Kafshimi I Shtrembër

Smalti i dhëmbëve është vërtet i fortë por nuk është i pathyeshëm. Disa njerëzve u pëlqen të përtypin objekte të forta si një mënyrë për të lehtësuar stresin dhe ankthin. Edhe pse dhëmbët tanë janë vërtet të fortë dhe mund të përtypim ushqime të forta, duhet të keni kujdes, sepse ato mund të thyhen.

Bruksizmi Ose Kërcitja E Dhëmbëve

Njerëzit që vuajnë nga bruksizmi ose kërcitja e dhëmbëve janë më të prirur të përjetojnë thyerjen ose copëtimin e dhëmbëve për shkak të presionit që ushtrohet. Këto çrregullime shkaktohen nga stresi dhe ankthi, pra nëse vuani nga këto probleme përpiquni të shmangni situata që mund të nxisin ose përkeqësojnë problemin. Konsultohuni me dentistin tuaj për të gjetur zgjidhjen e duhur për problemin tuaj. Ai mund t’ju këshillojë të mbani një mbrojtëse nate për të parandaluar dëmtimin e mëtejshëm të dhëmbëve tuaj.

Foto që ilustron higjienën e duhur dentare

Higjiena E Dobët Dentare

Nëse doni dhëmbë më të fortë është e rëndësishme të ruani higjienën e duhur dentare. Pastroni dhëmbët me fill dhe lajini të paktën dy herë në ditë. Nëse i neglizhoni këto praktika, jeni më të prirur të vuani nga thyerja e dhëmbëve. Duhet të dini gjithashtu se larja dhe përdorimi i fillit dentar në mënyrë jo të duhur mund të shkaktojë gërryerje të smalitit të dhëmbëve. Për të shmangur dëmtimin dhëmbëve, dentisti do t’ju këshillojë të përdorni një furçë me qime të buta dhe produkte dhëmbësh me fluor, veçanërisht nëse keni dhëmbë të dobët për shkak të gjenetikës.

Procedurat E Bëra Në Kushte Shtëpie

Procedurat dentare mund të shkaktojnë shumë dëmtime në strukturën e dhëmbëve tuaj nëse nuk bëhen siç duhet nga profesionistët.  Procedurat si kanalet e rrënjëve dhe mbushjet dentare kërkojnë ekspertizën e një dentisti të trajnuar pasi janë shumë të rëndësishme për shëndetin tonë oral.

Plakja

Duhet të dini se dhëmbët do të fillojnë të dobësohen me kalimin e kohës. Plakja është e pashmangshme, kështu që dhëmbët e të rriturve do të jenë më të prirur për t’u thyer ose copëtuar.

Llojet E Thyerjeve Të Dhëmbëve 

Dhëmbët mund të thyen në disa mënyra, dhe disa prej tyre janë:

  • Vizat e vogla: Këto janë çarje mikroskopike që prekin vetëm pjesën e jashtme të smaltit. Ato janë më të zakonshme tek të rriturit dhe nuk janë një shqetësim i madh sepse nuk do të dëmtojnë strukturën e dhëmbëve dhe nuk do të shkaktojnë dhimbje. Megjithatë, nëse pamja e tyre ju shqetëson, ka disa mënyra për trajtimin e tyre.
  • Thyerjet e vogla: Pas shkëputjes së një pjese të sipërfaqes së përtypjes së dhëmbit mund të mbesin disa pjesë të padëmtuara. Zakonisht, ato nuk do të shkaktojnë dhumbje dhe mund të mbushen për të parandaluar ndonjë dëmtim të mëtejshëm.
  • Dhëmb i plasaritur: Kur një dhëmb thyhet, çarja shkon vertikalisht nga sipërfaqja e përtypjes në rrënjë. Për të shpëtuar dhëmbin në këtë situatë, zbulimi i hershëm është vendimtar. Nëse nuk trajtohet dhembi i thyer do të përkeqësohet me kalimin e kohës dhe mund të bjerë. Rregullimi i dhëmbëve të dëmtuar kërkon kohë trajtimi të shpejtë për të evituar problemet e mëtejshme.
  • Dhëmb i çarë: Kur dhëmbi i plasaritur nuk trajtohet, mund të rezultojë në çarje. Dhëmbi do të ndahet në segmente të ndryshme dhe në këto raste nuk mund të shpëtohet, kështu që duhet të trajtohet me një implant ose një kanal rrënjë.
  • Fraktura vertikale e rrënjës: në këto raste çarjet fillojnë nga rrënja e dhëmbit dhe lëvizin drejt sipërfaqes së përtypjes. Shpesh nuk shfaqin simptoma dhe shpesh diagnostikohen kur mishrat dhe kockat rreth tyre infektohen.

Foto që ilustron ndjeshmërinë nga një dhëmb i thyer

Ndikimi I Dhëmbëve Të Copëtuar Ose Të Thyer Në Shëndetin E Përgjithshëm Oral

Dhëmbët e dëmtuar mund të dëmtojnë shëndetin tuaj oral dhe gjithashtu të ndikojnë në vetëbesimin tuaj. Duhet të dini se një dhëmb i copëtuar ose i thyer ndikon më shumë sesa thjesht pamjen tuaj; ndikon gjithashtu edhe në jetën tuaj shoqërore. Dhëmbët e çarë ose të copëtuar, mund të shkaktojnë disa efekte në shëndetin oral duke përfshirë:

Rritja E Rrezikut Të Prishjes Së Dhëmbëve Dhe Rënies Së Tyre

Një dhëmb i copëtuar ose i thyer mund të rrisë rrezikun e rënies dhe prishjes së dhëmbëve duke bllokuar grimcat e ushqimit që janë të vështira për t’u hequr. Kjo mund të çojë në infeksion që do të rezultojë në rënien e dhëmbëve dhe prishjes së tyre.

Dhimbja Dhe Ndjeshmëria E Dhëmbëve

Shqetësimi i dhëmbëve dhe ndjeshmëria ndaj ushqimeve dhe pijeve të nxehta, të ftohta ose me sheqer janë shenja që tregojnë se një dhëmb i thyer duhet të trajtohet. Një tjetër simptomë e lidhur me këtë shkak është shfaqja e papritur e dhimbjes.

Irritimi Dhe Lëndimi I Mishrave Të Dhëmbëve

Ndonjëherë kur një dhëmb thyhet, mund të krijojë skaje të mprehta që mund të dëmtojnë mishrat e dhëmbëve, gjë që do të çojë në inflamacion dhe gjakderdhje të mëtejshme. Në këtë rast, dhëmbi duhet të trajtohet për të parandaluar dëmtimin e mëtejshëm.

Foto që ilustron vështirësi në të ngrënë për shkak të një dhëmbi të thyer

Vështirësi Në Të Ngrënë Dhe Të Folur

Nuk ka rëndësi se cili dhëmb është thyer, ato përsëri mund të ndikojnë në mënyrën se si flisni, përtypni dhe hani. Kjo mund të ndikojë në dietën tuaj dhe gjithashtu mund të çojë në kequshqyerje, kështu që duhet të trajtohet sa më shpejt të jetë e mundur.

Rreziku I Infeksionit

Nëse një dhëmb i thyer infektohet dhe nuk trajtohet në kohën e duhur, mund të shkaktojë dhimbje, ënjtje dhe probleme të tjera. Prandaj, në këto raste përveç rregullimit të buzëqeshjes suaj, është thelbësore që të merrni kujdesin dentar në kohën e duhur të parandaluar dëme ë mëtejshme dhe për të garantuar shëndetin e përgjithshëm të dhëmbëve.

Foto qe ilustron nje dentist ne Shqiperi i cili po punon me nje pacient me nje dhemb te thyer

8 Procedura Dentare Për Të Riparuar Dhëmbët E Thyer

Lidhja E Përbërë

Lidhja e përbërë është një procedurë jo-invazive që përdoret për të trajtuar frakturat e vogla ose thyerjet e dhëmbëve. Gjatë kësaj procedure, dentisti do të bëjë një përzierje për të riparuar thyerjen e dhëmbit. Ata do të përpiqen ta bëjnë përzirjen në të njëjtën ngjyrë që të përshtatet me dhëmbët tuaj dhe t’i bëjë ata të duken sa më natyralë. Lidhja e përbërë rregullon dhëmbin e dëmtuar në vetëm një vizitë dhe kërkon rreth një orë për të përfunduar. Dhëmbi që trajtohet nuk kërkon ndonjë modifikim përpara se të aplikohet kompoziti. Dentisti përdor vetëm një solucion për ta ashpërsuar atë përpara se të vendoset përzirja. Procesi përfundon me lustrimin e dhëmbit pasi të jetë ngurtësuar me rreze UV. Kjo është një procedurë e thjeshtë që ofron zgjidhjen e duhur në varësi të rastit tuaj.

Kurorat Dentare

Kurora është një mënyrë tjetër për të rregulluar dhëmbët e thyer. Ata do të mbulojnë të gjithë strukturën duke e bërë këtë zgjidhjen e duhur nëse dhëmbët kanë pësuar një thyerje të rëndë, pasi bëjnë të mundur rikthimin e formës dhe pamjes. Kurora mund të përbëhet nga materiale të ndryshme si qeramika, porcelani ose metali dhe do të zgjasin për një kohë të gjatë. Specialistët dentarë, e konsiderojnë këtë si procedurën më e sigurt për të rregulluar dhëmbët e thyer dhe të dëmtuar.

Fasetat

Fasetat janë guaska të përbërë nga porcelani të cilat ngjyrosen për t’iu përshtatur dhëmbëve tuaj natyralë. Ato janë mjaft të pëlqyera në fushën e stomatologjisë estetike. Mund të përdoren për të mbuluar dhëmbët e thyer ose për të bërë buzëqeshjen tuaj të duket më mirë. Ju mund të trajtoni problemet dentare dhe kozmetike me anë të këtij trajtimi.

Implantet Dentare

Vendosja e implanteve dentare është një proces i gjatë që përdoret për të riparuar dhëmbët e thyer, veçanërisht ata ndodhen afër vijës së mishrave të dhëmbëve. Dentistët riparojnë implantin dhe heqin dhëmbin e thyer gjatë kësaj procedure.

Kanali I Rrënjës

Pulpa mund të infektohet nga zona e zbrazët të dhëmbit në rastin kur dhëmbët plasariten ose thyen. Në këto raste, dentistët rekomandojnë procedurën e kanalit të rrënjës për trajtimin e dhëmbëve të thyer. Për të ndaluar përhapjen e tij, dentisti fillimisht do të heqë infeksionin e pranishëm dhe më pas do të vendosë kurorën.

Mbushje Dentare

Një nga procedurat më të sigurta dentare të përdorura nga dentistët për të riparuar dhëmbët e thyer është mbushja. Në këto raste dentisti do të përdor material restaurues për të rivendosur përkohësisht dhëmbët që janë thyer. Nëse në dhëmbin tuaj është zhvilluar një zgavër kjo procedurë dentare do të jetë e dobishme. Gjithashu ky është një opsion i lirë dhe pa dhimbje.

Sillantët Dentarë

Sillantët dentarë mbrojnë dhëmbët e thyer dhe të infektuar dhe janë perfektë për mbushjen e vrimave midis tyre. Përveç kësaj, sillantët shërbejnë si një pengesë kundër mikrobeve që gërryejnë dhëmbët dhe shkaktojnë kavitete. Dentisti juaj do ta aplikojë sillantin në sipërfaqet e pasme të premolarëve tuaj dhe dhëmbëve moralë.

Foto qe ilustron turizmin dentar ne Shqiperi

Kujdesi Parandalues Dentar

Dentistët e theksojnë shumë nevojën për kujdesin e duhur parandalues për shëndetin e dhëmbëve tuaj. Disa nga faktorët më të rëndësishëm që duhet të keni parasysh kur kujdeseni për shëndetin e dhëmbëve tuaj janë:

Për Të Shmangur Thyerjen E Dhëmbëve:

  • Shmangni ngrënien e ëmbëlsirave, akullit dhe ushqimeve të tjera të forta.
  • Nëse luani sporte, përdorni mbrojtëse dhëmbësh për të minimizuar rrezikun e dëmtimit të dhëmbëve.
  • Përdorni mbrojtëse nate nëse kërcisni dhëmbët gjatë natës ose keni bruksizëm.

Udhëzime Për Higjienën E Duhur Orale:

  • Për të parandaluar kavitetet dhe prishjen e dhëmbëve, dentistët ju këshillojnë të lani dhëmbët për dy minuta, tre herë në ditë, dhe të përdorni pastë dhëmbësh me përmbajtje fluori.
  • Për të shmangur dëmtimin e dhëmbëve, përdorni furçë dhëmbësh me qime të buta.
  • Për të hequr ushqimet e mbetura në hapësirat midis dhëmbëve, përdorni fill dentar dy herë në ditë. 

Mbani mend se prkatikimi i highenës së duhur dentare do t’ju ndihmojë të shmangni problemet shëndetësore në të ardhmen.

Përfitimet E Kontrolleve Të Rregullta Dentare

Kontrolloni dhëmbët tuaj të paktën dy herë në vit për pastrim dhe ekzaminim rutinë dhe për t’u siguruar që ata janë në shëndet sa më të mirë. Gjithashtu duhet të jeni të rregullt me kontrollet tuaja rutinë, pasi janë 100% efektive dhe funksionojnë si mbrojtës kundër çdo problemi dentar.

Trajtimi I Menjëhershëm I Problemeve Dentare

Në rast se thyeni aksidentalisht një dhëmb, kujdesi dentar i menjëhershëm çon në menaxhim efektiv të problemit dhe redukton rrezikun e dhimbjes dhe infeksionit. Dentistët e urgjencës janë gjithmonë të disponueshëm për të bërë ngjitje dentare, faseta dhe kurora, përveç operacioneve të tjera të nevojshme dentare, për të rivendosur dhëmbin e thyer. Këto praktika të kujdesit dentar janë përgjithësisht të dobishme për të gjithë. Duke marrë parasysh këto hapa parandalues, ju mund të mbroheni nga dëmtime të mundshme ose infeksione të dhëmbëve duke bërë të mundur ruajtjen e shëndetin oral në mënyrën më të mirë të mundshme. 

Tabela Përmbledhëse