Ngritja e sinuseve (sinus lift) është një ndërhyrje kirurgjikale që realizohet për të rritur sasinë e kockës në nofullën e sipërme, zakonisht përpara vendosjes së implanteve dentare. Kjo procedurë bëhet kur lartësia e kockës ekzistuese nuk është e mjaftueshme për të mbajtur një implant në mënyrë të sigurt dhe të qëndrueshme.
Shumë pacientë ndihen të pasigurt kur dëgjojnë për ngritjen e sinuseve, por në realitet kjo është një procedurë e zakonshme, me efikasitet të lartë dhe me një proces rikuperimi të menaxhueshëm. Më poshtë do të gjeni gjithçka që duhet të dini rreth saj – nga arsyeja pse bëhet, deri te kohëzgjatja e shërimit.
Ngritja e sinuseve, e njohur edhe si sinus lift ose sinus augmentation, është një procedurë kirurgjikale që kryhet për të shtuar kockë në pjesën e pasme të nofullës së sipërme, zakonisht në zonën e dhëmbëve të molarëve dhe premolarëve. Kjo bëhet duke ngritur membranën që ndan zgavrën e sinusit nga nofulla dhe duke vendosur material kockor në hapësirën e krijuar.
Qëllimi i kësaj procedure është të sigurojë mjaftueshëm volum kockor për të mbështetur implantet dentare në mënyrë të qëndrueshme. Ngritja e sinuseve nuk është një procedurë që ndikon në frymëmarrje apo funksionin e sinuseve, por ka të bëjë vetëm me ndërtimin e bazës kockore nën to, për të përgatitur zonën për vendosjen e implantit.
Implantet dentare janë një nga zgjidhjet më efektive dhe afatgjata për zëvendësimin e dhëmbëve të humbur. Megjithatë, për të qenë funksional dhe i qëndrueshëm, një implant kërkon një bazë të fortë kockore ku të vendoset.
Në shumë raste, sidomos në nofullën e sipërme, pacientët përballen me mungesë të mjaftueshme kocke për të përkrahur një implant. Kjo ndodh zakonisht për shkak të resorbimit natyror të kockës pas humbjes së dhëmbit dhe për shkak të afërsisë me zgavrën e sinusit maksilar.
Kur një dhëmb humbet, kocka përreth fillon të shkatërrohet gradualisht, pasi ajo nuk merr më stimulimin natyror që vjen nga kafshimi. Me kalimin e kohës, kjo zonë bëhet më e hollë dhe më e ulët në volum, duke mos ofruar më stabilitetin e nevojshëm për vendosjen e një implanti dentar. Nofulla e sipërme ka gjithashtu një strukturë më poroze dhe më të butë se ajo e poshtme, gjë që e bën edhe më të ndjeshme ndaj humbjes së masës kockore.
Përveç resorbimit të kockës, një tjetër faktor që ndikon është pozicioni i sinusit maksilar, i cili është një zgavër ajrore që ndodhet menjëherë mbi rrënjët e dhëmbëve të pasëm të nofullës së sipërme. Pas humbjes së një ose më shumë dhëmbëve në këtë zonë, sinusi ka tendencë të zgjerohet natyrshëm, duke e bërë distancën midis sinusit dhe pjesës së jashtme të nofullës gjithnjë e më të vogël.
Ngritja e sinuseve bëhet e domosdoshme në këtë situatë, pasi ajo lejon krijimin e një zone të re me kockë të mjaftueshme për të vendosur implantin në pozicionin e duhur. Pa këtë ndërhyrje, implanti do të ishte i pasigurt ose i pamundur për t’u vendosur. Pra, kjo procedurë nuk është vetëm një përgatitje teknike, por një hap i domosdoshëm për të garantuar suksesin afatgjatë të trajtimit me implante dentare.
Ngritja e sinuseve bëhet e domosdoshme kur pacienti nuk ka mjaftueshëm kockë në pjesën e pasme të nofullës së sipërme – zakonisht në zonën e molarëve dhe premolarëve. Kjo ndodh shpesh si pasojë e resorbimit natyral të kockës pas humbjes së dhëmbëve, veçanërisht nëse humbja ka ndodhur vite më parë.
Me kalimin e kohës, pa rrënjë dentare që të stimulojnë nofullën gjatë kafshimit, trupi fillon të thithë kockën aty pranë. Nëse sasia e kockës është shumë e vogël, ajo nuk mund të mbajë një implant dentar në mënyrë të sigurt, dhe vendosja e tij pa ndërhyrje paraprake mund të dështojë.
Një tjetër arsye kryesore për të kryer këtë procedurë është zgjerimi natyror i sinusit maksilar pas humbjes së dhëmbëve. Me zhdukjen e presionit nga rrënjët e dhëmbëve, membrana e sinusit tenton të ulet, duke e bërë kockën edhe më të hollë. Kjo rrit rrezikun që implanti të depërtojë në hapësirën e sinusit, gjë që është e papranueshme nga pikëpamja mjekësore.
Ngritja e sinuseve mundëson lëvizjen e kësaj membrane drejt sipërfaqes, duke krijuar një hapësirë ku mund të vendoset material kockor shtesë për të ndërtuar një bazë të re të fortë për implantin. Në këtë mënyrë, sinusi mbrohet dhe implanti ka stabilitetin e nevojshëm për të funksionuar me sukses.
Gjithçka fillon me një vlerësim të plotë të strukturës kockore dhe pozicionit të sinusit maksilar. Dentisti ose kirurgu përdor imazhe panoramike ose skanime 3D (CBCT) për të matur me saktësi lartësinë dhe gjerësinë e kockës në zonën ku planifikohet të vendoset implanti.
Këto skanime ndihmojnë në identifikimin e zonave me densitet të ulët të kockës dhe në vlerësimin e afërsisë së sinusit me hapësirën ku do të kryhet ndërhyrja.
Në këtë fazë vendoset edhe se cili lloj i ngritjes së sinuseve do të përdoret — teknika e hapur apo ajo e mbyllur — si dhe nëse implantet mund të vendosen gjatë të njëjtës seancë apo në një etapë të dytë pas shërimit të kockës.
Para fillimit të ndërhyrjes, pacienti vendoset nën anestezi lokale për të eliminuar çdo ndjesi dhimbjeje gjatë procedurës. Në raste kur pacienti ndjen ankth të lartë ose frikë, mund të përdoret edhe qetësim intravenoz, duke e bërë të gjithë përvojën më të qetë dhe të përballueshme.
Procedura nuk është e dhimbshme, por mund të zgjasë nga 45 minuta deri në 90 minuta, prandaj është e rëndësishme që pacienti të ndihet rehat dhe i qetë gjatë gjithë kohës.
Pas anestezisë, kirurgu bën një prerje të vogël në mishrat e dhëmbëve në pjesën e pasme të nofullës së sipërme, zakonisht në zonën ku mungon dhëmbi. Kjo jep hapësirë drejt kockës së nofullës. Me kujdes, krijohet një “dritare” e vogël në kockë përmes së cilës do të realizohet ngritja e sinusit.
Ky hap është shumë delikat dhe kërkon saktësi për të shmangur dëmtime në strukturat përreth.
Në këtë fazë, kirurgu lokalizon membranën që ndan zgavrën e sinusit maksilar nga kocka e nofullës. Kjo membranë quhet membrana Schneiderian dhe është shumë e hollë dhe e ndjeshme.
Me instrumente të posaçme dhe lëvizje shumë të kujdesshme, ajo ngrihet butësisht nga fundi i sinusit për të krijuar një hapësirë të re poshtë saj. Ky është një nga hapat më të rëndësishëm të procedurës, pasi dëmtimi i membranës mund të komplikojë ndërhyrjen ose të shtyjë vendosjen e implantit.
Pasi membrana është ngritur me sukses dhe është krijuar hapësira e re, aty vendoset material kockor për të rindërtuar bazën kockore. Ky material mund të jetë kockë natyrale e marrë nga vetë pacienti (autologe), kockë e dhuruar, materiale sintetike ose një kombinim i tyre.
Qëllimi është të stimulohet rritja e kockës natyrale në atë zonë, duke krijuar një strukturë të qëndrueshme ku më vonë do të vendoset implanti dentar. Sasia e materialit varet nga hapësira e disponueshme dhe nga lartësia që kërkohet për implantin.
Pasi materiali kockor është vendosur me sukses, zona mbyllet me kujdes. Kirurgu ripozicionon mishrat dhe i qep ato me fije të imëta që shpesh janë të absorbueshme.
Pacienti merr udhëzime të detajuara për kujdesin pas operacionit, përfshirë përdorimin e medikamenteve, shmangien e shfryrjes së hundës, dhe ndalimin e aktiviteteve që mund të rrisin presionin në zonën e sinuseve. Zakonisht caktohet një kontroll pas disa ditësh dhe më pas fillon periudha e shërimit që mund të zgjasë disa muaj para vendosjes së implantit.
Kjo është teknika më e përdorur kur mungesa e kockës është e theksuar, zakonisht më pak se 4 mm. Procedura realizohet përmes një hapjeje të vogël në anën e jashtme të nofullës së sipërme, në zonën ku planifikohet vendosja e implantit.
Përmes kësaj “dritareje”, kirurgu ngre me shumë kujdes membranën e sinusit dhe vendos materialin kockor në hapësirën e re të krijuar.
Kjo teknikë është më invazive se metoda e mbyllur dhe zakonisht kërkon një periudhë më të gjatë shërimi — zakonisht 6 deri në 9 muaj — para se të vendoset implanti. Megjithatë, ajo ofron saktësi dhe volum të lartë shtese kockore, duke e bërë ideale për rastet me mungesë të konsiderueshme të kockës.
Shanset për sukses janë të larta, për sa kohë që procedura kryhet nga një specialist me përvojë dhe pacienti ndjek me kujdes udhëzimet pas operacionit.
Kjo metodë përdoret kur pacienti ka një sasi të moderuar të kockës ekzistuese (zakonisht më shumë se 5 mm), e cila është pothuajse e mjaftueshme për vendosjen e implantit.
Në vend që të krijohet një hapje anësore në kockë, ngritja e sinusit bëhet përmes vendit ku do të futet vetë implanti, duke e ngritur membranën me instrumente të posaçme, në të njëjtën linjë me boshtin e implantit.
Avantazhi i kësaj teknike është që është më pak invazive, kërkon më pak kohë për shërim dhe në shumë raste, implantet mund të vendosen menjëherë në të njëjtën seancë. Kjo ul ndjeshëm kohën totale të trajtimit.
Megjithatë, teknika e mbyllur nuk rekomandohet në rastet kur kocka është shumë e hollë, pasi rreziku për të dëmtuar membranën është më i lartë dhe mund të mos sigurohet sasia optimale e kockës për implant të qëndrueshëm.
Rikuperimi pas ngritjes së sinuseve varet nga lloji i teknikës që është kryer, sasia e materialit kockor të vendosur dhe reagimi individual i trupit ndaj ndërhyrjes.
Në përgjithësi, pacientët që kryejnë ngritje të mbyllur të sinusit rikuperohen më shpejt, shpesh brenda pak ditësh, dhe në shumë raste implantet mund të vendosen menjëherë.
Ndërsa në rastin e ngritjes së hapur të sinusit, periudha e shërimit është më e gjatë dhe zakonisht kërkon 6 deri në 9 muaj para se të realizohet vendosja e implantit.
Gjatë javëve të para pas ndërhyrjes, mund të përjetohen disa simptoma të zakonshme si enjtje e lehtë, ndjesi presioni në faqe, gjakosje minimale ose shqetësime të moderuara. Këto shenja janë normale dhe zakonisht menaxhohen me medikamente të përshkruara nga dentisti.
Pacienti duhet të shmangë shfryrjen e hundës, të mos ushtrojë presion mbi zonën e operuar dhe të ndjekë një dietë të butë për disa ditë, për të ndihmuar shërimin e qetë dhe pa komplikacione. Kontrolli i rregullt pas ndërhyrjes siguron që gjithçka po ecën siç duhet dhe se kocka po integrohet në mënyrë të suksesshme.
Si çdo procedurë kirurgjikale, edhe ngritja e sinuseve përmban disa rreziqe dhe komplikacione të mundshme, edhe pse ato ndodhin rrallë kur procedura kryhet nga një specialist me përvojë. Një nga rreziqet më të zakonshme është dëmtimi i membranës së sinusit gjatë ngritjes.
Nëse kjo ndodh, mund të jetë e nevojshme ndërprerja e procedurës dhe shtyrja e saj deri në shërimin e membranës. Në raste të tjera, mund të ndodhë infeksion lokal ose inflamacion, i cili kërkon trajtim me antibiotikë dhe mbikëqyrje mjekësore.
Komplikacione të tjera mund të përfshijnë dhimbje të zgjatura, enjtje të tepërt, gjakosje të pazakontë ose rënie të materialit kockor nga vendi i vendosur. Në disa raste shumë të rralla, materiali mund të migrojë brenda zgavrës së sinusit, gjë që kërkon ndërhyrje të mëtejshme për ta korrigjuar.
Pacientët që vuajnë nga probleme të sinuseve kronike ose që kanë histori të infeksioneve të shpeshta në këtë zonë duhet të vlerësohen me kujdes përpara kryerjes së procedurës. Megjithatë, me ndjekjen e saktë të udhëzimeve pas operacionit dhe kontrolle të rregullta, shumica e pacientëve kalojnë periudhën e shërimit pa komplikacione serioze.
Rikuperimi pas ngritjes së sinuseve mund të jetë i qetë dhe pa komplikacione nëse ndiqen me kujdes udhëzimet e dentistit. Zbatimi i zakoneve të shëndetshme dhe shmangia e veprimeve që rrisin presionin në zonën e sinusit janë çelësi për një shërim të suksesshëm. Këto këshilla ndihmojnë jo vetëm në lehtësimin e simptomave të zakonshme, por edhe në parandalimin e ndërlikimeve.
Për një rikuperim të shpejtë dhe të sigurt:
Vendosja e implanteve pas ngritjes së sinuseve varet nga lloji i procedurës së përdorur dhe sasia e kockës së disponueshme para ndërhyrjes. Nëse është kryer ngritja e mbyllur dhe ka pasur mjaftueshëm kockë, implantet mund të vendosen menjëherë, gjatë të njëjtës seancë kirurgjikale.
Në rastin e ngritjes së hapur të sinusit, kur shtohet një sasi më e madhe materiali kockor, është e nevojshme të pritet 6 deri në 9 muaj që kocka të integrohet dhe të stabilizohet plotësisht. Vetëm atëherë implanti mund të vendoset në mënyrë të sigurt dhe me sukses afatgjatë.
