Llojet E Ndryshme Të Mbushjeve Dentare

Në një moment të jetës së tyre, shumica e njerëzve do të përballen me kavitetet, shpesh si pasojë e konsumimit të ushqimeve të pashëndetshme ose akumulimit të baktereve. Një nga mënyrat më të zakonshme dhe më efektive për t’i trajtuar këto kavitete janë mbushjet dentare. Këto mbushje vijnë në një gamë të gjerë materialesh, formash, ngjyrash dhe çmimesh. Në këtë blog, do të shqyrtojmë më në detaje llojet e tyre, situatat kur ato përdoren dhe përfitimet që ato ofrojnë.

Çfarë Janë Mbushjet Dentare?

Kur krijohen kavitete, ato shkaktojnë formimin e vrimave në dhëmbë. Mënyra më efektive për të rikthyer dhëmbin në gjendjen e tij normale dhe për të parandaluar dëmtimin e mëtejshëm të shëndetit oral është përmes mbushjeve dentare. Gjatë kësaj procedure, dentisti fillimisht do të pastrojë zonën e infektuar dhe më pas do ta mbush atë me materialin e zgjedhur.

Kjo procedurë ndihmon në parandalimin e depërtimit të baktereve dhe mbron strukturën e dhëmbit nga dëmtime të mëtejshme. Materialet më të zakonshme të përdorura për mbushjet dentare përfshijnë arin, porcelanin, rrëshirën e përbërë dhe amalgamin. 

Secili prej këtyre materialeve ka avantazhet dhe disavantazhet e veta, dhe zgjedhja më e përshtatshme duhet të bëhet me ndihmën e një dentisti profesionist. Në vijim, do të shqyrtojmë më në detaje dy nga materialet më të përdorura për mbushjet dentare, duke përfshirë avantazhet dhe disavantazhet e tyre.

Mbushje Me Amalgamë

Një nga llojet më të përdorura të mbushjeve dentare është amalgama. Kjo përbërje metalike përfshin kallaj, zink, bakër dhe merkur, dhe ka qenë një zgjedhje e zakonshme për dekada me rradhë për shkak të forcës së saj, qëndrueshmërisë dhe kostos së ulët.

Me kujdesin e duhur dentar, mbushjet me amalgamë mund të zgjasin për shumë vite. Stomatologët e preferojnë këtë material sepse është i lehtë për t’u punuar dhe merr formë shpejt dhe me saktësi. Sidoqoftë, një nga pengesat kryesore të mbushjeve me amalgamë është aspekti i tyre estetik, pasi ngjyra e zezë i bën ato të papërshtatshme për dhëmbët e përparmë.

Një tjetër disavantazh i mbushjeve me amalgamë është tendenca e tyre për të reaguar ndaj ndryshimeve të temperaturës. Kjo mund të shkaktojë zgjerimin dhe tkurrjen e materialit, duke çuar në plasaritje të dhëmbit ose në hapjen e një hapësire midis mbushjes dhe dhëmbit. Këto hapësira mund të lejojnë që grimcat e ushqimit dhe bakteret të hyjnë, duke shkaktuar kavitete të reja. Amalgama e argjendit ka qenë një temë e diskutueshme për shkak të përmbajtjes së saj të merkurit, por siguria e saj është konfirmuar nga studime të shumta, pavarësisht këtyre shqetësimeve.

Avantazhet E Mbushjeve Me Amalgamë

Megjithëse përparimet e fundit në stomatologji kanë çuar në një rënie të popullaritetit të mbushjeve me amalgamë, ato mbeten një opsion efektiv në shumë raste, veçanërisht për njerëzit me një buxhet të kufizuar. Ja disa nga avantazhet kryesore që ofrojnë mbushjet me amalgamë:

• Mbushjet me amalgamë janë jashtëzakonisht të forta dhe të qëndrueshme, duke i bërë ato të afta të përballojnë forca të mëdha përtypëse. Ato zakonisht zgjasin nga dhjetë deri në dymbëdhjetë vjet përpara se të kenë nevojë të zëvendësohen, duke i bërë një zgjedhje të besueshme afatgjatë.
• Një nga avantazhet kryesore të mbushjeve me amalgamë është kostoja e tyre e ulët. Për ata që duan të trajtojnë prishjen e dhëmbëve duke mos shpenzuar shumë, mbushjet me amalgamë ofrojnë një zgjidhje ekonomike dhe efektive.
• Mbushjet me amalgamë kanë më pak gjasa të lejojnë që kavitetet e reja të depërtojnë tek dhëmbi. Për pacientët me një histori të prishjes së dhëmbëve, kjo mund të ndihmojë në uljen e rrezikut të zhvillimit të kaviteteve të reja dhe mund të eliminojë nevojën për trajtime më të shtrenjta dhe më të ndërlikuara në të ardhmen.
• Në krahasim me mbushjet qeramike ose të përbëra, mbushjet me amalgamë janë më të forta dhe më të qëndrueshme, duke lejuar pacientët të përtypin shumicën e vakteve pa frikën e thyerjes së mbushjes.
• Për shkak të qëndrueshmërisë së tyre të lartë dhe aftësisë për të duruar presione të mëdha, mbushjet me amalgamë mund të zgjasin për shumë vite para se të kenë nevojë të zëvëndësohen.

Disavantazhet E Mbushjeve Me Amalgamë

Nëse jeni duke kërkuar një zgjidhje pa shpenzuar shumë për të riparuar kavitetet në dhëmbët tuaj, mbushjet me amalgamë mund të jenë zgjedhja ideale. Megjithatë, është e rëndësishme të merrni parasysh disa nga avantazhet e tyre që mund t’ju bëjnë të rimendoni këtë opsion.

• Mbushjet me amalgamë mund të ndikojnë në estetikën e dhëmbëve. Fillimisht, këto mbushje kanë ngjyrë argjendi, por me kalimin e kohës ato mund të errësohen, duke i bërë më të dukshme. Për këtë arsye, shumë njerëz preferojnë t’i vendosin ato vetëm në pjesën e pasme të gojës, ku janë më pak të dukshme.
• Pas vendosjes së mbushjeve me amalgamë, mund të vini re se ndjeshmëria e dhëmbëve mund të rritet. Shumë pacientë kanë raportuar një përkeqësim të ndjeshmërisë, që mund të jetë rezultat i reaktivitetit të metaleve në mbushje ndaj ndryshimeve të temperaturës në gojë.
• Mbushjet me amalgamë mund të dobësojnë dhëmbët dhe strukturën e tyre. Kjo ndodh shpesh për shkak të nevojës për të hequr më shumë inde të dhëmbit për të vendosur mbushjen, gjë që mund të çojë në dobësimin ose dëmtimin e dhëmbit të mbetur.
• Një tjetër problem është mundësia e krijimit të njollave në dhëmbë pas vendosjes së mbushjeve me amalgamë. Nëse shfaqen këto njolla, mund të nevojiten seanca shtesë pastrimi dhe zbardhimi. Kjo është një procedurë që kërkon kohë, pasi mbushja duhet të hiqet fillimisht. Prandaj, nëse planifikoni të kryeni procedura shtesë estetike, si zbardhja e dhëmbëve, rimendojini mbushjet me amalgamë.
• Edhe pse mbushjet me amalgamë njihen për aftësinë e tyre për të qëndruar për një kohë të gjatë, materialet e reja të disponueshme kanë qenë qenda e vëmendjes këto vitet e fundit pasi ato janë më efektive, nuk kanë të njëjtat rreziqe dhe ofrojnë të njëjtat përfitime.

Mbushjet E Përbëra

Avantazhet E Mbushjeve Të Përbëra

Zakonisht, kavitetet nuk shfaqin simptoma të dukshme në fazat e hershme, gjë që i bën të vështira për t’u zbuluar pa ndihmën e një profesionisti. Prandaj, është thelbësore të vizitoni dentistin tuaj rregullisht, të paktën dy herë në vit, për kontrolle rutinë dhe për të parandaluar zhvillimin e problemeve të mëtejshme.

Simptoma e parë që shpesh shfaqet me kavitetet është ndjeshmëria e dhëmbëve. Shenja të tjera mund të përfshijnë dhimbje dhe shqetësim gjatë ngrënies, kafshimit, ose kur ushtrohet presion mbi dhëmbin. Përveç kësaj, mund të përjetoni dhimbje të mprehta dhe të papritura, edhe pa dëmtime të dukshme në strukturën e dhëmbit.

Sapo të vëreni këto simptoma, është e nevojshme të caktoni një takim me dentistin tuaj sa më shpejt që të jetë e mundur për të ndaluar përparimin e kavitetit. Duke vepruar menjëherë, dentisti mund të heqë pjesët e dëmtuara të dhëmbit dhe të aplikojë një mbushje të përbërë për të mbushur dhe mbyllur vrimën, duke parandaluar kështu përkeqësimin e mëtejshëm dhe ruajtur shëndetin e dhëmbit tuaj.

Një nga avantazhet kryesore të mbushjeve të përbëra është se ato janë dizajnuar për t’u përshtatur në mënyrë harmonike me ngjyrën natyrale të dhëmbëve tuaj. Dentisti do të punojë për të përputhur nuancën e mbushjes me dhëmbët tuaj, duke ruajtur një pamje natyrale dhe duke e bërë mbushjen pothuajse të padukshme. Kjo e bën këtë opsion ideal për ata që kërkojnë një zgjidhje estetike për trajtimin e kaviteteve.

Pa Mërkur

Për shkak të estetikës së tyre të këndshme, mbushjet e përbëra janë shpesh zgjedhja e preferuar për shumë njerëz. Përveç pamjes së tyre natyrale, ato janë gjithashtu një zgjedhje më e sigurt, pasi nuk përmbajnë merkur, i cili është përbërësi kryesor në mbushjet me amalgamë. 

Për shkak se mbushjet me amalgamë përbëhen nga 50% merkur dhe 50% metale të tjera, ato me kalimin e kohës mund të lëshojnë avuj merkuri. Kjo ka ngritur shqetësime për ndikimin e mundshëm të tyre në shëndetin tonë, pasi avujt mund të dëmtojnë mushkëritë dhe madje të shkaktojnë dëmtime në dhëmb. Megjithatë, pavarësisht nga këto polemika, FDA i konsideron mbushjet me amalgamë të sigurta për përdorim tek të rriturit dhe fëmijët.

Edhe përse FDA i konsideron mbushjet me amalgamë të sigurta për të rriturit dhe fëmijët, shumë klinika dentare zgjedhin t’i shmangin ato. Prandaj, nëse jeni të interesuar për këtë lloj mbushjeje, është e këshillueshme të pyesni paraprakisht klinikën. Nëse dëshironi një zgjidhje që është më estetike dhe nuk përmban rrezikun e merkurit, mbushjet e përbëra janë padyshim zgjedhja më e mirë. Përbërja e tyre i bën ato një opsion ideal për ata që duan të shmangin rreziqet e mundshme të mërkurit dhe të ruajnë një pamje natyrale të dhëmbëve.

Disavantazhet E Mbushjeve Të Përbëra

Nuk Zgjasin Aq Sa Mbushjet Me Amalgamë

Amalgama ka qenë materiali i parë që është përdorur për trajtimin e kaviteteve, dhe pavarësisht disa disavantazheve, ajo mbetet një nga opsionet më të qëndrueshme dhe jetëgjata. Mbushjet me amalgamë janë njohur për rezistencën e tyre të lartë, duke zgjatur shumë më tepër se kompozitat.

Mbushjet e përbëra zakonisht zgjasin rreth pesë deri në shtatë vjet, dhe megjithëse ato janë më të ndjeshme ndaj thyerjes nëse ushtrohet shumë forcë, ato ofrojnë një zgjidhje më estetike. Megjithatë, nëse kujdeseni siç duhet për to dhe jeni të kujdesshëm me ushqimet që hani, mbushjet e përbëra mund të zgjasin për vite të tëra, pa shkaktuar shqetësime.

Procedura E Tyre Mund Të Zgjasë Më Shumë Se Amalgama

Hapi i parë në procedurën e mbushjes së dhëmbëve, pavarësisht nga materiali i zgjedhur, është heqja e çdo pjese të dëmtuar të dhëmbit. Pasi ky hap të përfundojë, zona duhet të pastrohet plotësisht dhe të përgatitet për futjen e materialit mbushës. Koha e nevojshme për procedurën do të varet kryesisht nga dy faktorë: madhësia dhe thellësia e kavitetit.

Kur bëhet fjalë për mbushjet me amalgamë, procedura është relativisht e thjeshtë dhe përfundon shpejt, pasi materiali merr formë shumë shpejt. Pasi dentisti të ketë formësuar amalgamën sipas nevojës, ajo vendoset në hapësirën e krijuar në dhëmb. Materiali ngurtësohet me shpejtësi, duke përfunduar kështu procedurën. Zakonisht, i gjithë trajtimi, përfshirë të gjitha hapat, zgjat afërsisht 45 minuta.

Nga ana tjetër, procedura e mbushjes së përbërë mund të zgjasë pak më shumë, pasi materiali aplikohet në shtresa të cilat duhet të ngurtësohen me ndihmën e një dritë UV. Diferenca në kohë midis këtyre dy procedurave nuk është e madhe, pasi mbushjet e përbëra që marrin vetëm rreth 15 minuta më shumë se ato me amalgamë. Megjithatë, është e rëndësishme të kini parasysh se për çdo dhëmb që do të trajtoni, procedura do të zgjas të paktën një orë