Kurorat dentare janë një nga metodat më të njohura dhe efektive për restaurimin e dhëmbëve. Ato ndihmojnë jo vetëm në mbrojtjen e strukturës së dhëmbit nga dëmtimet, por edhe në përmirësimin e pamjes së tij.
Me kaq shumë opsione estetike dhe restauruese në dispozicion, ndoshta po pyesni pse duhet të zgjidhni kurorat dentare. Kurorat ofrojnë një kombinim ideal të mbrojtjes afatgjatë dhe funksionalitetit për dhëmbët e dëmtuar, duke rikthyer si pamjen ashtu edhe forcën e tyre. Ekipi ynë i ekspertëve tek City Dental Clinic në Shqipëri, është këtu për t’ju ndihmuar të bëni zgjedhjen më të mirë për shëndetin dhe pamjen e dhëmbëve tuaj.
Kurorat dentare janë këllëf që ngjasojnë me dhëmbët tuaj dhe mbulojnë të gjithë sipërfaqen e tyre, duke përfshirë dhe pjesën e pasme. Ato zakonisht rekomandohen në rastet kur dhëmbët janë të dobësuar, të thyer ose të dëmtuar rëndë.
Për të siguruar që këllëfi të përshtatet në mënyrë të përsosur, dentisti do të duhet të heqë një pjesë të strukturës natyrale të dhëmbit tuaj. Është gjithashtu e rëndësishme të dini se këllëfët përbëhen nga materiale të ndryshme, si zirkoni, metali dhe porcelani, në varësi të nevojave dhe preferencave tuaja.
Ekzistojnë disa arsye pse dentistët mund të rekomandojnë kurorat dentare në vend të metodave të tjera restauruese. Këto arsye mund të variojnë në varësi të problemit të pacientit, dhe përfshijnë:
Kur një dhëmb plasaritet ose thyhet, dentistët shpesh rekomandojnë procedura si mbushja kozmetike ose fasetat. Megjithatë, nëse dëmi është më i rëndë dhe nuk mund të mbulohet me këto metoda, rekomandohen kurorat dentare.
Kurora dentare është projektuar për t’u përshtatur në mënyrë të përsosur me dhëmbët përreth, duke krijuar një lidhje të fortë që parandalon çdo lëvizje. Një tjetër përfitim i rëndësishëm i kurorave dentare është qëndrueshmëria e tyre, e cila siguron funksion të plotë gjatë kafshimit dhe të folurit.
Ndonjëherë dhëmbët tanë mund të dëmtohen ose të prishen për arsye të ndryshme. Kur procedurat e tjera nuk mjaftojnë dhe dëmi është mjaft i rëndë, dentistët shpesh rekomandojnë kurorat dentare. Kjo procedurë jo vetëm që rikthen pamjen estetike të dhëmbit, por gjithashtu ju ndihmon të hani dhe të flisni normalisht.
Nëse vëreni shenja dëmtimi ose prishjeje në dhëmbin tuaj, është e rëndësishme të konsultoheni me dentistin sa më shpejt të jetë e mundur. Vendosja e kurorës në kohën e duhur ndihmon në parandalimin e dëmtimeve të mëtejshme dhe siguron mbrojtjen e plotë të gojës.
Nëse i nënshtroheni procedurës së kanalit të rrënjës, dentisti do të heqë indin e brendshëm të dhëmbit, të njohur si pulpë. Hapësira e krijuar do të mbushet me një material steril për të siguruar dezinfektimin e plotë.
Për të siguruar që trajtimi i kanalit të rrënjës është mbyllur siç duhet dhe për të mbrojtur dhëmbin nga infeksionet e mëtejshme, dentisti do të vendosë një kurorë mbi të. Kjo jo vetëm që parandalon riprodhimin e baktereve, por gjithashtu forcon strukturën e dhëmbit, duke rikthyer funksionalitetin dhe qëndrueshmërinë e tij.
Një përdorim tjetër i kurorave dentare është si një pjesë përbërëse e implanteve dentare. Implanti dentar vepron si një zëvendësues për rrënjën e dhëmbit, ndërsa kurora mbush hapësirën dhe zëvendëson dhëmbin që mungon. Pasi të vendoset, do të duket dhe funksionojë njësoj si dhëmbët natyral.
Kurorat dentare janë të disponueshme në një shumëllojshmëri materialesh, dhe zgjedhja midis tyre do të varet nga vendndodhja e dhëmbit, kostoja dhe preferencat e pacientit. Më poshtë janë pesë materialet kryesore që përdoren për formimin e kurorave dentare.
Kurorat dentare prodhohen nga laburantët duke përdorur një gamë të gjerë metalesh, si nikeli, kromi, paladiumi dhe ari. Kurorat metalike janë ndër më të qëndrueshmet, pasi janë shumë rezistente ndaj krisjeve dhe thyerjeve, dhe kërkojnë heqje minimale të smaltit.
Disavantazhi kryesor i këtyre kurorave është ngjyra e tyre metalike, e cila nuk është estetike për zonat e dukshme të gojës. Për këtë arsye, kurorat metalike janë një zgjedhje ideale për molarët, që ndodhen në pjesën e pasme të gojës dhe nuk janë të dukshëm.
Kurorat e bëra nga porcelani i shkrirë me metal (PFM) kombinojnë pamjen natyrale të porcelanit me forcën e metalit. Këto kurora mund të përshtaten në mënyrë perfekte nga dentisti për t’u përputhur si duhet me ngjyrën e dhëmbëve tuaj natyralë, duke ofruar kështu një pamje më estetike të gojës.
Megjithatë, përkundër qëndrueshmërisë së tyre, kurorat PFM kanë disa disavantazhe. Me kalimin e kohës, shtresa e porcelanit mund të konsumohet, duke ekspozuar metalin poshtë saj.
Gjithashtu, smalti i dhëmbëve që ndodhen përballë, mund të dëmtohet gradualisht për shkak të fortësisë së sipërfaqes së kurorës PFM.
Kurorat PFM kanë një jetëgjatësi të ngjashme me ato metalike, por përparësia e tyre është se ato janë të përshtatshme si për dhëmbët e përparmë, ashtu edhe për ato të pasme, duke ofruar një balancë midis estetikës dhe forcës.
Dallimi kryesor midis kurorave qeramike dhe kurorave prej porcelani të shkrirë me metal (PFM) qëndron në përbërjen e tyre të brendshme. Kurorat qeramike krijohen duke shkrirë dhe shtypur qeramikën në temperatura të larta në furrë, për të formuar një bërthamë të fortë dhe të qëndrueshme, mbi të cilën shtohen shtresa të shumta porcelani.
Kurorat qeramike imitojnë në mënyrë të shkëlqyer tejdukshmërinë dhe pamjen natyrale të smaltit të vërtetë, ashtu si kurorat prej porcelani. Megjithatë, si të gjitha materialet, edhe këto kurora kanë disa të meta. Me kalimin e kohës, mund të ndodhë që shtresat e qeramikës të fillojnë të dëmtohen, një problem i ngjashëm me kurorat PFM.
Është e rëndësishme të theksohet se kurorat qeramike janë shumë të përshtatshme për zëvendësimin e dhëmbëve si të përparmë ashtu dhe të pasmë, duke qenë se janë dhe të qëndrueshme dhe vizualisht të ngjashme me dhëmbët natyralë.
Më mirë se çdo lloj tjetër kurore, kurorat prej porcelani ose tërësisht qeramike imitojnë në mënyrë të shkëlqyer pamjen natyrale të smaltit të dhëmbëve. Ato janë gjithashtu një zgjedhje e shkëlqyer për ata që kanë alergji ndaj metaleve.
Kurorat qeramike prodhohen nga teknikë laboratorësh duke përdorur materiale të ndryshme, me dioksidin e zirkonit si një nga më të përdorurit. Kurorat me zirkon janë shumë më të qëndrueshme se llojet e tjera qeramike, duke përballuar presione deri në dy herë më të mëdha.
Një tjetër avantazh i kurorave me zirkon është se ato nuk konsumojnë smaltin e dhëmbëve përball, gjë që i bën ato më të sigurta për dhëmbët përreth. Disavantazhi i vetëm i tyre është se ato janë ndër opsionet më të kushtueshme për sa i përket kurorave dentare.
Kur bëhet fjalë për një zgjedhje më ekonomike, kurorat dentare prej rrëshire janë një alternativë e përballueshme për të gjithë. Megjithatë, në aspektin e qëndrueshmërisë dhe aftësisë për të përballuar presionin, ato nuk janë aq të forta.
Kurorat prej rrëshire janë mjaft të brishta dhe nuk i rezistojnë mirë presioneve të përtypjes, duke zgjatur kështu tre deri në pesë vjet. Kjo do të thotë që ka shumë gjasa që do t’ju duhet t’i zëvendësoni ato pas një kohe të shkurtër. Nëse kërkoni një opsion më të qëndrueshëm dhe që zgjat më shumë, ia vlen të konsideroni materiale të tjera për kurorën tuaj dentare.
Para se të vendosen kurorat dentare, është e domosdoshme që dentisti të ekzaminojë me kujdes dhëmbët tuaj për të përcaktuar nëse kjo është zgjidhja më efektive për riparimin dhe mbrojtjen e dhëmbit të dëmtuar.
Gjatë ekzaminimit, dentisti do të identifikojë çdo problem të mundshëm që duhet adresuar përpara vendosjes së kurorës. Për shembull, nëse ka prishje të dhëmbit, ajo do të trajtohet fillimisht për të siguruar që dhëmbi është i shëndetshëm dhe gati për vendosjen e kurorës, për të parandaluar komplikacione të mëtejshme dhe për të garantuar jetëgjatësinë e kurorës.
Pasi ju dhe dentisti të vendosni që kurorat dentare janë zgjidhja e duhur për ju, procedura fillon me përgatitjen e dhëmbit. Dentisti do të heqë një shtresë të hollë të dhëmbit për të krijuar hapësirën e nevojshme që kurora të vendoset në mënyrë fikse.
Për të siguruar që të ndiheni sa më rehat gjatë gjithë procedurës, do të përdoret anestezi lokale. Meqenëse dhëmbi do të mbetet i ekspozuar pas përgatitjes, dentisti do të vendosë një kurorë të përkohshme për ta mbrojtur atë deri sa të vendoset kurora përfundimtare.
Përpara vendosjes së kurorës së re, dentisti do të marrë një masë të saktë të gojës tuaj, duke përdorur ose një kallëp fizik ose një imazh dixhital.
Kjo i siguron dentistit matjet e sakta, të cilat laboratori do t’i përdorë për të projektuar dhe formuar kurorën e re sipas nevojave tuaja. Pasi të jetë përgatitur kurora e përfundimtare, dentisti mund të bëjë rregullime të vogla për të siguruar që ajo përshtatet në mënyrë perfekte.
Gjatë kohës që dentisti dhe laboratori punojnë për krijimin e kurorës suaj të personalizuar, ju do të mbani një kurorë të përkohshme. Ky proces zakonisht zgjat 3-5 ditë.
Ekipi stomatologjik do ti kushtojë vëmendje të madhe çdo detaji, duke siguruar që kurora e re të përshtatet në mënyrë të përkryer dhe të mos ndërhyjë në kafshimin tuaj. Kur kurora e përhershme të vendoset, buzëqeshja juaj do të kompletohet dhe përmirësimet do të jenë të dukshme.
Pasi kurora juaj të jetë gati, do të riktheheni në klinikën e dentistit për vendosjen e saj. Dentisti do të heqë kurorën e përkohshme dhe do të përdorë adhesiv dentar për të ngjitur kurorën në dhëmbin tuaj.
Me mirëmbajtje të rregullt dhe higjienë të mirë orale, kurora mund të zgjasë deri në pesëmbëdhjetë vjet. Duke u kujdesur siç duhet për dhëmbët tuaj të rinj, do të shijoni plotësisht avantazhet dhe funksionalitetin e tyre për shumë vite.
Edhe pse kurorat dentare janë jashtëzakonisht të qëndrueshme dhe të dizajnuara për t’u përshtatur në mënyrë të përkryer në gojën tuaj, mjedisi brenda gojës mund të ndryshojë me kalimin e kohës. Përkundër avantazheve të shumta që ofrojnë, kurorat ende ndikohen nga efekti i konsumimit natyral të dhëmbëve dhe mund të kenë nevojë të zëvendësohen pas një periudhe të gjatë kohore.
Nuk është e këshillueshme të prisni deri sa restaurimi të dështojë plotësisht. Por cilat janë shenjat që tregojnë se kurora juaj duhet të zëvendësohet? Më poshtë do të përmendim disa nga shenjat kryesore që tregojnë se ka ardhur koha për kurora dentare të reja:
Tërheqja e vijës së mishrave të dhëmbëve mund të jetë një shenjë që kurora nuk është më e vendosur si duhet ose ka nevojë për zëvendësim. Kjo tërheqje mund të krijojë hapësira ku mikrobet mund të grumbullohen, duke rritur rrezikun e infeksioneve në rrënjën e dhëmbit dhe duke çuar në probleme të tjera shëndetësore.
Nëse keni dhimbje ose ënjtje, është e rëndësishme të kontaktoni menjëherë dentistin tuaj. Këto simptoma mund të tregojnë një problem me vendosjen e kurorës ose mund të jenë një shenjë paralajmëruese e një infeksioni të mundshëm që kërkon trajtim të menjëhershëm.
Vëreni me kujdes çdo shenjë që tregon se kurora juaj po gërryhet. Ky problem shpesh ndodh tek individët që kërrcasin dhëmbët, pasi presioni i shtuar mund të përshpejtojë konsumimin e tyre. Dentisti juaj mund të ekzaminojë kurorën për shenja të bruksizmit dhe të vlerësojë nëse është e nevojshme një zëvendësim ose masa mbrojtëse për të parandaluar dëmtimet e mëtejshme.
Edhe pse kurorat prej porcelani të shkrira me metal dhe ato tërësisht qeramike janë zëvendësime moderne për kurorat metalike, ato janë më të prirura ndaj thyerjeve ose copëtimit me kalimin e kohës. Nëse vëreni ndonjë nga këto probleme, është e rëndësishme të konsultoheni menjëherë me dentistin tuaj. Sa më shpejt të identifikohet dhe trajtohet problemi, aq më i lartë është probabiliteti që kurora të riparohet dhe të parandalohen komplikacione të mëtejshme.
Me kalimin e kohës, pacientët që kanë vendosur kurora prej porcelani të shkrirë me metal mund të dallojnë një vijë të zezë që krijohet pranë mishrave të dhëmbëve. Ky është rezultati i reflektimit të metalit të kurorës. Nëse dëshironi një buzëqeshje më estetikisht të këndshme, do t’ju duhet të vendosni një kurorë të re.
Një kurorë dentare zakonisht zgjat nga dhjetë deri në pesëmbëdhjetë vite. Edhe nëse nuk ka shenja të dukshme problemi, është e rëndësishme të kontrolloni gjendjen e saj, veçanërisht nëse e keni pasur për më shumë se dhjetë vjet.
Dentisti mund të identifikojë probleme të vogla që mund të mos i keni vënë re, dhe sa më shpejt të zbulohen, aq më mirë. Nëse është e nevojshme, kurora mund të zëvendësohet ose do të rekomandohet një trajtim tjetër për të ruajtur shëndetin e dhëmbit tuaj.
Ashtu si me çdo procedurë dentare, ruajtja e higjienës së mirë orale është thelbësore edhe për kurorat dentare të sapo vendosura. Përdorni fillin dentar çdo ditë dhe lani dhëmbët dy herë në ditë për të parandaluar grumbullimin e grimcave të ushqimit midis dhëmbëve dhe kurorës. Për të shmangur dëmtimin e tyre, përdorni pastë dhëmbësh jo gërryese dhe një furçë dhëmbësh me qime të buta për një pastrim të butë, por efektiv.
Edhe pas vendosjes së kurorës dentare, është e rëndësishme të vazhdoni me vizitat e rregullta te dentisti për ekzaminime dhe pastrime profesionale. Gjatë këtyre vizitave, dentisti mund të kontrollojë gjendjen e kurorës suaj dhe të identifikojë çdo mbushje ose restaurim që mund të ketë nevojë për mirëmbajtje.
Këto ekzaminime të rregullta ju ndihmojnë të siguroheni që kurora dentare është në gjendje të mirë dhe të parandaloni çdo problem që mund të shfaqet në të ardhmen, duke shmangur nevojën për trajtime të mëtejshme.
Konsumimi i karameleve të forta dhe arrave duhet të shmanget pas vendosjes së një kurorë dentare të re, pasi mund të shkaktohen plasaritje ose thyerje të saj. Po ashtu, është e rëndësishme të shmangni kafshimin e objekteve shumë të forta, si lapsat apo kubat e akullit, për të mbrojtur kurorën dhe për të zgjatur jetëgjatësinë e saj.
Nëse keni kurora dentare dhe vuani nga bruksizmi, dentisti mund t’ju rekomandojë të përdorni një mbrojtës goje gjatë natës. Kjo do të ndihmojë në parandalimin e dëmtimeve të panevojshme të kurorës suaj të re gjatë gjumit.
Personat me kurorë dentare të sapo vendosur duhet të shmangin konsumimin e ushqimeve ngjitëse, si karamelet. Ushqime të tilla mund të ngecin lehtësisht midis dhëmbëve dhe kurorës, duke vështirësuar pastrimin dhe përdorimin e fillit dentar. Përveç kësaj, ushqimet ngjitëse mund të shkaktojnë shkëputjen e kurorës dhe, në raste të caktuara, edhe rënien e saj plotësisht.
Ruajtja e kurorës dentare të sapo vendosur nga dëmtimet e mundshme është po aq e rëndësishme sa shmangia e ushqimeve specifike. Kjo nënkupton që duhet të tregoni kujdes kur luani sporte kontakti ose merreni me aktivitete që mund të rezultojnë në një goditje në fytyrë. Përdorimi i një mbrojtësi goje ose pajisjeve të tjera mbrojtëse mund të ul mundësinë që kurora juaj dentare të pësojë dëmtime.
Përdorimi i produkteve që përmbajnë nikotinë mund të çngjyros kurorën dentare, duke i dhënë asaj një pamje të zbehtë ose të verdhë. Për të mbrojtur pamjen e kurorës së sapo vendosur dhe për të ruajtur shëndetin tuaj oral, është e rëndësishme të hiqni dorë nga këto zakone sa më shpejt të jetë e mundur.
Nëse po kujdeseni për një kurorë dentare të sapo vendosur, është e rekomandueshme të përdorni shpëlarës goje pa alkool. Këta larës ndihmojnë në parandalimin e grumbullimit të baktereve në mishrat e dhëmbëve dhe në hapësirat midis dhëmbëve dhe kurorës. Gjithashtu, ata ndihmojnë në eliminimin e baktereve që mund të shkaktojnë sëmundje të mishrave, duke mbajtur kështu shëndetin oral të shëndetshëm.
