Çfarë Duhet Të Bëni Nëse Ju Bie Një Mbushje Dentare?

Rënia e mbushjes dentare mund të shkaktojë shqetësim dhe dhimbje. Është e rëndësishme që ky problem të trajtohet shpejt për të parandaluar dëme të mëtejshme dhe për të lehtësuar çdo dhimbje ose parehati. Në këtë blog ne do të diskutojmë hapat që duhet të ndërmerrni nëse përballeni me këtë problem si dhe informacion të mjaftueshëm për trajtimin e duhur të tyre. Duke iu përmbajtur këtyre udhëzimeve, ju do të jeni në gjendje të menaxhoni me siguri dhe me kujdes këtë situatë si dhe të mos e lejoni atë që të prishë rutinën tuaj të përditshme.

Foto qe ilustron nje dentist i cili po punon me nje mbushje dentare

Përse bie mbushja dentare?

Rënia e mbushjes dentare ose e një kurore është diçka që ndodh më shpesh nga ç’mund të mendoni. Disa nga arsyet e këtij problemi janë:

  •     Prishja e zonës rreth mbushjes.
  •     Konsumimi i ushqimeve krokante ose të forta.
  •     Bruksizmi i cili njihet ndryshe edhe si kërcitja e dhëmbëve.
  •     Dëmtimi i rrënjës së dhëmbit.
  •     Proçedura dentare që i bëjnë mbushjet e dhëmbëve më të dobta.

Duhet të keni parasysh se mbushja e dëmtuar duhet të trajtohet në kohë për të parandaluar krijimin e problemeve të mëtejshme, dhe gjithashtu ajo mund të shkaktojë dhimbje dhe para se të bie totalisht. 

Foto qe ilustron dhimbjen nga mbushjet dentare te prishura

3 shenja kryesore që tregojnë se mbushja juaj dentare është dëmtuar 

Zëvendësimi i mbushjes dentare të dëmtuar është thelbësor në parandalimin e dëmtimit të mëtejshëm të dhëmbit të ekspozuar. Mungesa e mbushjes mund të rezultojë në akumulimin e grimcave të ushqimit dhe baktereve në zonën e prekur, duke çuar në dëmtim të saj. Për më tepër, shtresa e dytë e dhëmbit, e njohur si dentina, e cila është më e butë dhe më e ndjeshme ndaj prishjes sesa smalti, mund të ekspozohet duke rezultuar në rritjen e ndjeshmërisë dhe të ketë nevojë për trajtime të mëtejshme, të tilla si vendosja e një kurore, kanali rrënje ose heqje të dhëmbit. Thënë kështu, është thelbësore që mbushja e dëmtuar të trajtohet menjëherë për të parandaluar çdo përkeqësim të mëtejshëm të dhëmbit.

Dhëmbët tuaj ndihen “të shkëputur”

Gjuhët tona janë shumë të ndjeshme ndaj parregullsive dentare. Në rastet kur mbushja dentare është e dëmtuar, dhëmbi i prekur mund të ndihet ndryshe në gojë dhe gjuha mund të tërhiqet drejt tij, duke treguar një ndryshim në strukturën e saj. Përveç kësaj, parregullsi të tilla mund të kenë ndikim në okluzionin e dhëmbëve, duke shkaktuar dhimbje në ndërthurjen e tyre. Është e rëndësishme t’i kushtoni vëmendje ndryshimeve të mbushjeve dentare pasi ato mund të ndikojnë ndjeshëm në shëndetin tuaj oral. 

Rritja e ndjeshmërisë

Rritja e ndjeshmërisë ndaj pijeve dhe ushqimeve të nxehta ose të ftohta mund të jetë tregues i problemeve që lidhen me mbushjet dentare. Dentistët tanë rekomandojnë që të rezervoni një takim në klinikën tonë sa më shpejt që të jetë e mundur për ta ekzaminuar këtë problem dhe për të parandaluar çdo ndërlikim të mëtejshëm. Shëndeti juaj dentar është një aspekt i rëndësishëm i shëndetit tuaj të përgjithshëm dhe duhet t’i jepet përparësia e duhur.

Shqetësime gjatë ngrënies

Nëse një pjesë e dhëmbit tuaj ju shkakton parehati ose dhimbje të vazhdueshme ju mund të keni një mbushje të thyer ose të dëmtuar. Kur hani, mbushja mund të kompresohet, duke rënduar indin poshtë saj. Për më tepër, prania e grimcave të ushqimit ose lëngjeve që kanë depërtuar në mbushjen e dëmtuar mund të shkaktojë dhimbje dhe shqetësim. Këto shqetësime janë treguesit më të zakonshëm të këtij problemi.

Çfarë duhet të bëni nëse mbushja bie?

Nëse mbushja lirohet ose bie, është e rëndësishme të zëvendësohet sa më shpejt. Hapat kryesor që duhen marrë janë:

  1. Hapi i parë që duhet të merrni është të telefononi dentistin tuaj dhe caktoni një vizitë sa më shpejt që të mundeni. Nëse takimi nuk është i mundur për çfarëdolloj arsye pyesni dentistin tuaj për udhëzime se si të parandaloni dëmtimin e mëtejshëm të dhëmbit të prekur.
  2. Mbajeni mbushjen në vend që dentisti të vendosë nëse mund të ripërdoret ose jo. Në rastet kur keni shkëputje të kurorës dentisti mund të jetë në gjendje ta riparoj atë dhe ta ngjis përsëri tek i njëjti vend pa pasur nevojë për krijimin e një kurore të re. 
  3. Për ta mbajtur zonën të pastër dhe për të hequr grimcat e ushqimit nga dhëmbi, bëni shpëlarje me ujë të kripur. Hidhni gjysmë luge çaji kripë në ujë të ngrohtë dhe bëni gargarë për disa sekonda. Kjo mund të ndihmojë në eleminimin e mikroorganizmave të cilat  mund të dëmtojnë dhëmbin tuaj të ekspozuar.
  4. Lajeni zonën e dëmtuar me furçë shumë të butë dhe me lëvizje të lehta.
  5. Shmangni përtypjen mbi sipërfaqen e ekspozuar të dhëmbit.
  6. Për të mbuluar dhëmbin e dëmtuar, përdorni dyll ortodontik ose material mbushës të përkohshëm. Kjo është thjesht një zgjidhje afatshkurtër derisa dentisti juaj të mund të rivendosë mbushjen.

Sa kohë zgjasin mbushjet dentare?

Ashtu si çdo procedurë tjetër edhe mbushjet dentare kanë një datë skadence por nëse kujdeseni dhe i mirëmbani si duhet ato mund të mbijetojnë për një periudhë shumë të gjatë kohore. Qëndrueshmëria e tyre ndikohet nga një sërë faktorësh të ndryshëm. Me kalimin e kohës, mbushjet dentare do të duhet të zëvendësohen. Nëse bëni kontrolle të rregullta dentare, ju do të keni kohë të mjaftueshme për ti paraprirë këtyre problemeve.

Mbushjet dentare zakonisht zgjasin të paktën 10 vjet, dhe ndonjëherë edhe më shumë. Mbushja me amalgamë  dhe mbushja dentare prej ari zgjasin më shumë se çdo material tjetër mbushës, ndërsa mbushjet e qeramikës, amalgamit dhe kompozitit zgjasin për rreth 15 vjet. Më pas vijnë mbushjet e përbëra që zgjasin 7 vjet dhe ionomeri i qelqit i cili zjat për rreth 5 vite. Mbushjet me amalgamë dhe ato të përbëra janë më të përdorurat ndër vite, për procedurat e mbushjeve dentare, për shkak të pamjes dhe rezistencës që ofrojnë. 

Foto qe ilustron nje dentist ne Shqiperi i cili po realizon nje mbushje dentare

Llojet e ndryshme të mbushjeve dentare

Disa nga materialet më të përdorura për mbushje dentare janë:

Mbushje dentare ari

Në krahasim me të gjitha mbushjet e tjera të përdorura, mbushjet e arit dhe të procelanit janë më të kushtueshmet. Këto mbushje kushtojnë për shkak të kostos së lartë të arit në krahasim me metalet e tjera. Gjithashtu ato janë jashtëzakonisht rezistente dhe zgjasin më shumë se 20 vjet. Për shkak të shkëlqimit të tyre dhe mënyrës sesi bien në sy, shumë njerëz në ditët e sotme nuk e preferojnë këtë opsion për shkak të kontrastit të fortë të ngjyrës në krahasim me dhëmbët e tjerë.

Mbushje dentare me amalgamë

Mbushjet e Amalgamit quhen ndryshe edhe “mbushje argjendi” sepse për formimin e tyre kombinohen disa materiale të ndryshme, kryesisht argjendi. Këto lloj mbushjesh dentare janë përdorur për më shumë se 10 vjet. Amalgami është opsioni më pak i kushtueshëm dhe më elastik i disponueshëm për mbushjet dentare. Jetëgjatësia e tyre varet gjithashtu nga pacientët. Nëse mirëmbahen ato mund të zgjasin për 15 vite ose më shumë.

Mbushje dentare të përbëra 

Ky opsion përdoret më së shumti në rastet kur pacientët kanë nevojë për mbushje të kaviteteve. Një nga avantazhet e mbushjeve dentare të përbëra është se ofron ngjashmëri me dhëmbët natyral të pacientit. Jetëgjatësia e këtij materiali varet nga mënyra se si kujdeseni për të dhe në më të shumtën e rasteve ato zgjasin 7 vjet ose më shumë.

Mbushje porcelani

Mbushjet dentare prej porcelani janë një zgjedhje e shumëkërkuar për ata që duan që mbushjet e tyre të kenë avantazhe funksionale dhe estetike. Përveç përshtatjes së ngjyrës me dhëmbët origjinal, këto materiale janë të forta dhe ofrojnë pamjen e dhëmbëve natyral. Mbushjet dentare prej porcelani kushtojnë më shumë se mbushjet prej ari për shkak të përshtatjes më të mirë me dhëmbët tanë. Pas përgatitjes në laborator ato vendosen në dhëmb me anë të njitësit dentar. 

Foto qe ilustron rutinen e pastrimit te dhembeve me fill dentar

Si mund të parandaloni rënien e mbushjes dentare?

Kujdesi ndaj higjenës orale ka një rëndësi të madhe në parandalimin e rënies së mbushjeve dentare. Rekomandimet kryesore për mirëmbajtjen e higjenës dentare përfshijnë larjen e dhëmbëve dy herë në ditë për të paktën tre minuta, përdorimin e  pastave të dhëmbëve që përmbajnë fluor, pastrimin e përditshëm me fill dentar dhe përdorimin e rregullt të shplarësve të gojës. Përveç kësaj, kontrollet rutinë dentare me dentistin tuaj janë thelbësore për të siguruar shëndetin e mbushjeve dhe shëndetin e përgjithshëm të dhëmbëve. Disa nga rekomandimet kryesore për mirëmbajtjen e mbushjeve dentare janë:

  • Përdorni pastë dhëmbësh me fluor për të larë dhëmbët të paktën dy herë në ditë.
  • Përdorni fillin dentar dy herë në ditë.
  • Ndërroni furçën e dhëmbëve çdo tre muaj.
  • Lani gjuhën për të hequr mikrobet.
  • Vizitoni shpesh dentistin për pastrime dhe ekzaminime rutinë.

Nëse kryeni kontrolle dentare të paktën një herë në gjashtë muaj, dentisti juaj do të ketë mundësi të identifikojë çdo problem të mundshëm ne gojën tuaj, dhe ti trajtoj ato para se të krijohen probleme të tjera më serioze. Përpara se mbushja të bjerë, dentisti juaj do të duhet të shoh nëse ajo është konsumuar dhe nëse ka nevojë të zëvendësohet. Disa këshilla të tjera paraprake që mund të ndihmojnë në ruajtjen e mbushjeve dentare përfshijnë:

  • Mos i shtrëngoni dhëmbët. Nëse kërcitni dhëmbët veçanërisht gjatë gjumit, ju mund të mbani një mbrojtëse goje gjatë natës për të parandaluar dëmet e mëtejshme.
  • Mos kafshoni gjëra që janë shumë të forta, si akulli.
  • Kafshimi i ushqimeve të forta si buka e thekur, ëmbëlsirat e forta ose lëvozhgat kërkojnë kujdes.
  • Shmangni shtrëngimin e nofullës.
  • Shmangni ngrënien e ushqimeve ngjitëse dhe të ëmbla. Këto ushqime mund të dëmtojnë mbushjet e vendosura, ngjiten me dhëmbët tuaj dhe rrisin rrezikun e prishjes së tyre.
  • Nëse dhëmbi i mbushur fillon të shkaktojë dhimbje ose fillon të bëhet shumë i ndjeshëm ndaj nxehtësisë ose të ftohtit, vizitoni dentistin tuaj.

Tabela Përmbledhëse