Trupi i njeriut është një lloj mekanizmi i cili kur gjithçka është në rregull, funksionon në mënyrë perfekte. Megjithatë, ka shumë raste që trupi ynë na dërgon sinjale dhe mesazhe kur diçka nuk shkon mirë. Problemi është nëse ne mund t’i vëzhgojmë ato shenja si dhe të dallojmë se çfarë nënkuptojnë në mënyrë specifike, pasi ato mund të tregojnë një problem më të rëndë. Një organ që fjalë për fjalë “flet” dhe “alarmon” për një çështje të mundshme shëndetësore është – gjuha jonë. Mund të duket e çuditshme, por shëndeti i gjuhës sonë mund të na tregojë shumë për gjërat që po ndodhin në trupin tonë dhe që ne nuk mund t’i zbulojmë.
Ndoshta gjuha jonë është një lloj “sinjali” i shëndetit tonë që vjen fillimisht në mendjen tonë. Megjithatë, ndryshimet në pamjen dhe ndjesinë e gjuhës mund të jenë një shenjë e hershme e një sëmundjeje të mundshme.
Disa nga këto probleme mund të mos jenë thelbësore dhe mund të zgjidhen lehtësisht dhe shpejt, ndërsa disa të tjera mund të jenë më serioze. Nëse zbuloni ndonjë nga ndryshimet e mëposhtme në gjuhën tuaj, mund t’ju duhet të konsultoheni me një mjek ose dentist.
Përshkrimi nënkupton një gjuhë të fryrë dhe të pabarabartë. Zakonisht, një gjuhë që është në këtë gjendje mund të ketë një ngjyrë të kuqe ose shpesh here dhe të bardhë. Në raste të tilla, sipërfaqja e gjuhës i ngjan luleshtrydhes ose mjedrës.
Le të zbulojmë se cilat sëmundje lidhen me gjendjen e gjuhës së luleshtrydhes:
Nëse vëreni këtë fenomen, duhet të flisni me mjekun tuaj për të vendosur diagnozën e saktë. Disa nga këto gjendje, si mungesa e vitaminës B12, korrigjohen lehtësisht, ndërsa të tjerat, si sindroma e shokut toksik, janë shumë më serioze.
Nëse mendoni se mund të keni sindromën e shokut toksik ose një reaksion alergjik akut, duhet të kërkoni menjëherë kujdes mjekësor.
Mund të duket sëmundje e frikshme, por është për të gjitha qëllimet një gjendje e padëmshme, zakonisht e përkohshme dhe pa dhimbje. Qimet e zeza në gjuhë vijnë nga akumulimi i qelizave të vdekura të lëkurës në papilla (daljet e vogla) të cilat ndodhen në sipërfaqen e gjuhës.
Megjithatë, ato papila janë më të mëdha se sa duhet të jenë normalisht, kështu që ato mbartin lehtësisht mbetjet e ushqimit, bakteret, duhanin ose substanca të tjera. Kjo mund të ndryshojë shijen tonë apo edhe të shkaktojë erë të keqe.
Shkaqet ose faktorët e mundshëm që kontribuojnë në këtë gjendje janë:
Ndryshimet në bakteret normale të gojës pas përdorimit të antibiotikëve
Trajtimi i kësaj çështjeje është eliminimi i shkaktarëve dhe higjiena e mirë orale. Në çdo rast, nëse jeni të shqetësuar, duhet të konsultoheni me një dentist, veçanërisht nëse çështja nuk zgjidhet pas përmirësimit të higjienës orale.
Kjo gjendje ndodh kur papilat e gjuhës fryhen. Mbetjet, bakteret dhe qelizat e vdekura që grumbullohen midis papilës zbardhin sipërfaqen e gjuhës. Kjo gjendje quhet gjithashtu hipertrofi ose inflamacion i papilës dhe mund të ndodhë për shkak të gjendjeve në vijim:
Kjo situatë quhet glosit migrator beninj dhe në këtë pjesë gjuha ka njolla të lëmuara, të kuqërremta, të rrethuara me shenja të bardha. Kjo lloj gjendje kujton një hartë, prandaj ka edhe këtë emër.
Gjuha gjeografike nuk shkakton probleme afatgjata, nuk është ngjitëse dhe shumica e njerëzve nuk kanë simptoma të rënda. Disa njerëz mund të kenë një ndjesi djegieje ose ndjesi shpimi gjilpërash në gjuhën e tyre, por zakonisht nuk kërkohet trajtim për këtë gjendje.
Njerëzit që kanë sindromën e psoriazës Reiter kanë më shumë gjasa të përjetojnë fenomenin e gjuhës gjeografike. Gratë që marrin hormone kontraceptive kanë gjithashtu më shumë gjasa të përjetojnë këtë efekt. Shkaktarë të tjerë janë mungesa e vitaminave dhe mineraleve, si: zinku, hekuri, acidi folik ose B6 & B12, diabeti, alergjitë apo stresi emocional.
Gjuha gjeografike është një gjendje që mund të qëndrojë për një kohë, të zhduket dhe madje të zgjasë me javë apo vite. Nëse jeni të shqetësuar, atëherë mund të konsultoheni me dentistin si dhe mjekun tuaj.
Stomatiti fungal ndodh kur kërpudhat Candida albicans infektojnë zgavrën e gojës. Kandida është zakonisht e pranishme në gojën tonë, por në përgjithësi mund të eliminohet.
Shenjat e bardha në gjuhë janë zakonisht një shenjë e stomatitit kërpudhor dhe mund të ndodhin gjithashtu në rreshtimin e brendshëm të faqeve, qiellzës, mishrave të dhëmbëve, bajameve ose pjesës së pasme të fytit.
Nëse sistemi juaj imunitar e përfundon punën e tij siç duhet, atëherë stomatiti fungal nuk është diçka serioze dhe mund të eliminohet shpejt. Përkundër kësaj, ajo mund të bëhet e rëndë te njerëzit e imunosupresionuar, të cilët mund të zhvillojnë një infeksion sistemik më serioz.
Ju mund të keni mundësinë të parandaloni stomatitin mykotik me higjienën e duhur orale duke shmangur ushqimet me përmbajtje të lartë sheqeri, duke mbajtur nën kontroll sheqerin në gjak nëse keni diabet dhe duke trajtuar në kohë çdo gjendje dentare, si goja e thatë dhe infeksione të tjera orale ose dentare dhe mënyrën e duhur.
Lichen planus oral është një gjendje inflamatore kronike që prek mukozën e gojës. Kjo mund të shkaktojë njolla të bardha dantelle, inde të kuqe të fryra ose plagë të hapura në gjuhë por edhe brenda gojës.
Kjo gjendje orale nuk është ngjitëse dhe zakonisht shfaqet kur sistemi imunitar sulmon qelizat e mukozës së gojës. Mund të shkaktojë një ndjesi djegieje të dhimbshme dhe të na bëjë më të ndjeshëm ndaj temperaturave të nxehta dhe të ftohta ose të shkaktojë shqetësim gjatë të folurit, përtypjes ose gëlltitjes.
Ekspertët ende nuk e dinë se çfarë e shkakton gjendjen e liken planus-it oral. Megjithatë, nëse vëreni ndonjë përkeqësim të gjendjes suaj, padyshim që duhet të konsultoheni me dentistin dhe mjekun tuaj – kjo mund të çojë në rrezikun e zhvillimit të kancerit oral, kështu që do të keni nevojë për monitorim të vazhdueshëm mjekësor.
Nëse keni ndonjë flluskë të vazhdueshme në gjuhën tuaj, atëherë zgjidhja më e mirë për ju është të konsultoheni me dentistin tuaj. Flluskat në gjuhën tuaj mund të jenë shenjë e kancerit oral. Simptoma të tjera të kancerit oral përfshijnë:
Edhe nëse nuk po përjetoni asnjë nga simptomat e mësipërme, duhet të vazhdoni të jeni të kujdesshëm. Nëse është një shenjë e hershme e kancerit, sa më shpejt të diagnostikohet aq më e madhe është mundësia e shërimit.
Ekzistojnë shumë kushte shëndetësore që mund të shkaktojnë simptoma në gjuhë, si dhe në zgavrën e gojës. Disa prej tyre mund të jenë të vogla me trajtim të lehtë, por disa mund të jenë kërcënuese për jetën tuaj.
Megjithatë, nëse vëreni ndonjë shenjë në pamjen apo ndjesinë e gjuhës, duhet të konsultoheni me stafin profesional dhe të përgatitur mirë të City Dental Clinic.